عزت نفس ارزشمند قائل شدن برای خود است که این مهم در کودکی توسط والدین با محبت بی‌قید و شرط شکل می‌گیرد و آثار آن تا پایان عمر برجا می‌ماند. والدینی که به کودکان خود جملات تحقیرآمیز می‌گویند، عزت نفس آنها را پایین می‌آورند.
بدرالسادات همایونیان در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری فارس، در پاسخ به سؤال یکی از شهروندان درباره نشانه‌های عزت نفس در کودکان، اظهار داشت: عزت نفس ارزشمند قائل شدن خودمان است یعنی فرد آنقدر از خود مطمئن است که می‌داند چه کند.
*نشانه‌های عزت نفس بالا یا پائین در کودکان
وی شرط لازم برای عزت نفس بالا در کودکان را رفتار والدین عنوان کرد و افزود: کودکانی که امنیت عاطفی، جسمانی و ذهنی دارند از عزت نفس بالایی برخوردار هستند. گاهی کودکان خود را مهم، لایق، خواستنی، هدفمند و دوست داشتنی می‌دانند و در برخی کارها جسور هستند و در رویارویی با مشکلات با شایستگی و قدرت روبه‌رو می‌شوند.
این متخصص حوزه بهداشت روان تصریح کرد: برخی کودکان احساس حقارت می‌کنند، دوست ندارند در جمع باشند، با دیگران ارتباط برقرار نمی‌کنند و گوشه‌گیر و منزوی‌اند. نکته جالب این است که آنها دوست دارند کار خطایی انجام دهند تا مورد سرزنش قرار گیرند چرا که احساس می‌کنند با این موضوع مورد توجه قرار گرفته‌اند و همین که نام آنها را صدا می‌زنیم و کار ناپسندشان را به زبان می‌آوریم برای آنها توجه محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: وقتی ما به لحاظ رفتاری کاری نکنیم که فرزندمان احساس ارزشمندی کند کودک خود را حقیر می‌پندارد و از این طریق به جلب توجه می‌پردازد.
*کودک خود را بدون قید و شرط دوست داشته باشیم
این روانشناس کودک با بیان اینکه کودکان خوشحال آنهایی هستند که والدینشان به طور غیرمستقیم عزت نفس را به آنها داده‌اند اظهار داشت: عزت نفسی که به طور غیرمستقیم به کودک داده می‌شود ناشی از امنیت جسمانی، روانی و عاطفی است ما باید کودکان خود را بدون قید و شرط دوست داشته باشیم و احساس محبتمان را به آنها نشان دهیم.
وی افزود: گاهی با این عنوان که کودک لوس می‌شود از بیان جملات محبت‌آمیز به او دریغ می‌کنیم در حالی که باید محبت و علاقه خود را به او باز رفتار و گفتارمان نشان دهیم.
همایونیان گفت: همه افراد تشویق را دوست دارند گاهی برای تشویق و تمجید بعد از تثبیت اعتماد به نفس می‌توانیم به کودک با ستاره دادن جایزه دهیم ما با این رفتار می‌خواهیم کودک احساس نکند که قید و شرطی برای او گذاشته‌ایم بنابراین حتی نباید به کودک بگوییم اگر کار خوبی انجام دادی برای تو جایزه می‌خریم.
*دنیا را از نگاه کودک ببینیم
این روانشناس کودک تأکید کرد: باید دنیا را از منظر کودکان ببینیم و گاهی آنها را مهم جلوه دهیم و از رفتارهای غیرعمدی آنها بگذریم زیرا خودمان نیز رفتارهایی را خواسته یا ناخواسته انجام می‌دهیم و برای درک کودک باید خودمان را جای او بگذاریم.
*چه جملاتی عزت نفس کودک را بالا یا پایین می‌‌آورد
این متخصص حوزه بهداشت روان ادامه داد: والدینی که می‌خواهند فرزندان آنها از اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشند می‌توانند از این جملات که من تو را همیشه دوست دارم، خوشحالم که تو عضوی از خانواده ما هستی و خوشحالم که پدر یا مادر تو هستم استفاده کنند، متأسفانه دیده می‌شود که برخی والدین به کودک می‌گویند اگر تو نبودی از پدر یا مادرت جدا می‌شدم، به خاطر تو این زندگی را تحمل می‌کنم و من نمی‌خواستم تو به دنیا بیایی کاش که به دنیا نمی‌آمدی.
همایونیان خاطرنشان کرد: عزت نفس از اعتماد به نفس مهمتر است و اگر از کودکی شکل گیرد، فرد در بزرگسالی با آثار مثبت آن در محیط شغلی، تحصیلی و فرزندپروری خود مواجه می‌شود.
