به گفته رئیس انجمن علوم اعصاب ایران، سن سکته مغزی براساس پژوهش‌های انجام شده در کشور ۱۰ سال کمتر از استانداردهای جهانی است که علاوه بر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی نیز در آن دخیل هستند.
این در حالی است که هم اکنون مصرف برخی از برندهای خارجی قرص‌های ضد بارداری حاوی ماده خطرناک دروسپیرنون در کشورهای توسعه یافته به علت تاثیر جدی آنها بر افزایش درصد بروز سکته‌های مغزی و قلبی در زنان، مورد تردید واقع شده است.
عرضه قرص‌های ضد بارداری «یاز» و «یاسمین» که حاوی ماده دروسپیرنون می‌باشند هم اکنون علی رغم مقاومت بسیار شدید شرکت آلمانی بایر در آمریکا و سایر کشورهای جهان با برچسب «هشدار جدی افزایش ریسک ایجاد لخته‌های خونی خطرناک» صورت می‌گیرد. علاوه بر آن به واسطه افشاگری‌های علمی صورت گرفته توسط پزشکان و متخصصین زنان، «شرکت آلمانی بایر» بازار فروش محصولاتی همچون یاز و یاسمین را در اروپا و آمریکا از دست داده و با انبوهی از دعاوی مطرح شده توسط وکلای خصوصی با هدف کسب غرامت درگیر است.
با این وجود شرکت بایر با سوء استفاده از بی‌اطلاعی و ضعف علمی مشهود در کشورهای جهان سوم و کمتر توسعه یافته، بازار محصولات خطرناک خود را از آمریکا و اروپا به آسیا و آفریقا منتقل کرده است. به نحوی که هم اکنون یاز و یاسمین در سکوت مطلق سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت کشورمان به برند شماره یک خارجی فعال در ایران به عنوان قرص ضد بارداری «فاقد عوارض» تبدیل شده‌اند و با حمایت اغلب متخصصین زنان و ماماها مورد توصیه قرار می‌گیرند.
شایان ذکر است سازمان غذا و داروی آمریکا هنوز مصرف قرص‌های ضد بارداری حاوی این ماده را ممنوع نکرده، اما با ارائه «هشدار جدی»، نصب برچسب، انجام تحقیقات اختصاصی و ارائه اطلاعات به مردم؛ نسبت به نگرانی‌های متخصصین در مورد عوارض جدی قرص‌های برندهایی همچون «یاسمین» و «یاز» واکنش نشان داده است.
در سایت FDA آمریکا آمده است: «براساس دو مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۱، اف دی‌ای مطمئن شده که میزان بروز حوادث ترومبوز آمبولی وریدی- تشکیل لخته‌های خطرناک خونی- در زنانی که قرص‌های ضد بارداری حاوی دروسپیرونون را مصرف می‌کرده‌اند دو تا سه برابر بیش از سایرینی بوده که قرص‌های حاوی لوونورژسترول استفاده نموده‌اند.
مطالعات اختصاصی سازمان غذا و داروی آمریکا به عنوان معتبرترین سازمان پایش عوارض دارویی در جهان بر ۸۳۵/۸۲۶ زن مصرف‌کننده قرص‌های ضد بارداری حاوی دروسپیرنون نشان داد که مصرف داروهای مذکور بطور کلی ۷۴ درصد خطر بروز لخته‌های خونی را افزایش داده است. این میزان در سه ماهه نخست مصرف، در زنان منجر به افزایش ۹۳ درصدی ریسک ایجاد لخته‌های خونی خطرناک در عروق شده است. پس از مصرف ۱۲ ماهه قرص‌های ضد بارداری یاز و یاسمین و موارد مشابه حاوی دروسپیرنون، خطر تشکیل لخته‌های سکته‌آور، به بیش از ۲۹۰ درصد افزایش یافته است!
همچنین در تحقیقی دیگر محققین دانشگاه ویسکانسین، عملکرد مغزی ۱۱۵ زن که از انواع مختلف قرص‌های ضدبارداری استفاده می‌کردند را مورد بررسی قرار دادند. زنانی که از نسل قدیمی این قرص‌ها استفاده می‌نمودند، عملکرد مغزی مشابه با زنانی داشتند که کلا قرص ضدبارداری مصرف نمی‌کردند، در حالی که زنان مصرف‌کننده «یاسمین»، عملکرد مغزی ضعیف تری نسبت به سایر زنان مورد مطالعه، از خود نشان دادند و عملکرد مغزی آنها نسبت به زنانی که از قرص استفاده نمی‌کردند به گونه قابل توجهی پایین‌تر بود! در این مطالعه عملکرد شناختی یا visuspatial مغز مورد مطالعه قرار گرفته بود.
مطالعه‌ای دیگر که بر ۳۳ زن مصرف‌کننده قرص یاسمین انجام شد، نشان داد که سطح «پراکسیدلیپید» در این افراد به طرز قابل توجهی بالاتر از زنانی است که با شرایط بدنی مشابه از این قرص استفاده نمی‌کردند. پراکسید لیپید ماده‌ای حاصل متابولیسم چربی‌هاست که مثل بمب‌های شناور در خون حرکت کرده و منجر به تخریب هر آنچه که با آن برخورد کند، می‌شود و از عوامل آغازگر واکنش‌های زنجیره‌ای تخریب سلولی و بروز سکته‌های مغزی و قلبی محسوب می‌شود.
با وجود همه نتایج علمی اعلام شده، سازمان غذا و داروی کشورمان در رفتاری سوال‌برانگیز، علی رغم افشاگری‌های صورت گرفته توسط برخی از متخصصین و رسانه‌ها، تاکنون در قبال همه‌گیری شیوع مصرف برندهای خارجی و گران‌قیمت قرص‌های ضدبارداری حاوی دروسپیرونون همچون یاز و یاسمین که تحت عنوان «قرص با کیفیت و بدون عوارض» نسخه می‌شوند، سکوت کرده است!
این در حالی است که با توجه به تاکید متخصصین بر تاثیر مصرف قرص‌های مذکور بر افزایش جدی ریسک بروز سکته‌های مغزی و قلبی حتی در وزارت بهداشت، تحقیقی برای اطلاع از عوارض ایجاد شده در زنان ایرانی و ثبت مرگ و میر احتمالی به منظور پیگیری حقوقی موضوع در برابر شرکت آلمانی بایر و تعیین غرامت، برخلاف اغلب کشورهای جهان در دستور کار قرار نگرفته است!
منبع : کیهان
