خداوند در قرآن کریم در باره ی نگاه به نامحرم فرموده است:
«قل للمؤمنین یغضوا من ابصارهم»، به مؤمنان بگو: چشم های خود را از نگاه به نامحرم فرو گیرند.«و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن»، و به زنان با ایمان بگو: چشم های خود را از نگاه هوس آلود فرو گیرند.
امام صادق (ع) نیز در این باره می فرماید: «نگاه به نامحرم، تیری از تیرهای مسموم شیطان است و چه بسا یک نگاهی که حسرتی طولانی بر جای گذارد».
به طور خلاصه نگاه حرام در شرع مقدس عبارت است از: نگاه مرد به بدن زن نامحرم (به جز صورت و دست ها تا مچ)؛ خواه با قصد لذت و شهوت باشد یا بدون آن. و نیز نگاه به صورت و دست ها اگر با قصد شهوت یا ترس افتادن به حرام باشد. همچنین نگاه زن به مرد نامحرم (به جز صورت، گردن و دست ها و مقداری از پا)؛ خواه با قصد باشد یا بدون آن و نیز به مواضع یاد شده، اگر با قصد شهوت یا ترس افتادن به حرام باشد.
توجه به چنداستفتای زیر در روشن تر شدن مطلب اهمیت دارد :
نگاه کردن از رسانه ها
س . نگاه کردن به تصویر زن نامحرم و بدون پوشش چه حکمى دارد؟ نگاه کردن به صورت زن در تلویزیون چه حکمى دارد؟ آیا بین زن مسلمان و غیرمسلمان و بین پخش آن به طور مستقیم و یا غیر مستقیم تفاوتى وجود دارد؟
ج. نگاه کردن به تصویر زن نامحرم، حکم نگاه کردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنا بر این اگر نگاه از روى لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصویر هم متعلّق به زن مسلمانى که بیننده آن را مى شناسد نباشد، اشکال ندارد و بنا بر احتیاط واجب نباید به تصویر زن نامحرم که به طور مستقیم از تلویزیون پخش مى شود، نگاه کرد ولى در پخش غیرمستقیم تلویزیونى اگر ریبه و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه کردن اشکال ندارد
س . مشاهده برنامه هاى تلویزیونى که از ماهواره دریافت مى شوند، چه حکمى دارد؟ اگر ساکنان استان هاى مجاور دولت هاى خلیج فارس برنامه هاى تلویزیونى آن دولت ها را مشاهده کنند، حکم آن چیست؟
ج. از آن جا که برنامه هایى که توسط ماهواره هاى غربى پخش مى شوند و همچنین برنامه هاى تلویزیونى بیشتر دولت هاى مجاور، دربردارنده آموزش افکار گمراه کننده و تحریف حقایق و لهو و فساد هستند و غالباً مشاهده آن ها باعث گمراهى و فساد و ارتکاب کارهاى حرام مى گردد، بنا بر این دریافت و دیدن آن ها جایز نیست.
س. آیا دیدن یا شنیدن برنامه هاى طنز از رادیو و تلویزیون اشکال دارد؟
ج. گوش دادن به برنامه هاى طنز و نمایش هاى فکاهى و دیدن آن ها اشکال ندارد مگر آن که مستلزم اهانت به مؤمنى باشد.
س . آیا دیدن تصاویر زنان برهنه و نیمه برهنه در فیلم هاى سینمایى و غیر آن، در صورتى که آنان را نشناسیم، جایز است؟
ج. نگاه کردن به فیلم ها و تصاویر، حکم نگاه کردن به اجنبى را ندارد و در صورتى که از روى شهوت و ریبه نباشد و مفسده اى هم بر آن مترتّب نشود، شرعاً اشکال ندارد ولى با توجه به این که دیدن تصویر برهنه اى که شهوت برانگیز است، غالباً از روى شهوت بوده و به همین دلیل مقدمه ارتکاب گناه مى باشد، بنا بر این دیدن آن ها حرام است
س. آیا براى زنان، دیدن کشتى مردان جایز است؟
ج. اگر مشاهده آن باحضور در میدان کشتى و به طور مستقیم باشد و یا آن را به طور زنده و مستقیم از تلویزیون ببینند و یا به قصد لذت و ریبه بوده و یا در آن خوف ارتکاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جایز نیست و در غیر این صورت اشکال ندارد.
عکس گرفتن
س . اگر عروس درشب جشن عروسى روپوش روشن و نازکى برسرش بیندازد، آیا جایز است مرد اجنبى از او عکس بگیرد؟
ج. اگر مستلزم نگاه حرام به زن اجنبى باشد جایز نیست، وگرنه اشکال ندارد.
س. آیا جایز است زن در جشن هاى عروسى بدون اجازه شوهرش عکس بیندازد؟ و بر فرض جواز، آیا مراعات حجاب کامل در آن واجب است؟
ج. اصل عکس گرفتن منوط به اجازه شوهر نیست ولى اگر احتمال بدهد که اجنبى عکس او را ببیند و عدم رعایت حجاب کامل منجر به مفسده اى شود، مراعات آن واجب است.
س . هنگام جشن عروسى چند عکس از من گرفته شد که در آن ها حجاب کامل نداشتم، این عکس ها در حال حاضر نزد دوستان و اقوام من هستند. آیا جمع آورى آن ها بر من واجب است؟
ج. اگر وجود عکس ها نزد دیگران مفسده اى ندارد و یا بر فرض ترتّب مفسده، شما در دادن عکس ها به دیگران نقشى نداشته اید یا جمع کردن آن ها از دیگران براى شما مشقّت دارد، تکلیفى در این باره ندارید.
س . گرفتن عکس زن غیرمحجّبه در بین محارمش چه حکمى دارد؟ اگر احتمال داده شود که مرد اجنبى آن عکس ها را هنگام ظاهر کردن ببیند، حکم آن چیست؟
ج. اگر عکاسى که به او نگاه مى کند و عکس وى را مى گیرد، از محارم او باشد، عکس گرفتن از او اشکال ندارد و ظاهر کردن آن هم نزد عکاسى که او را نمى شناسد اشکال ندارد.
نگاه کردن به فیلم های مستهجن
س. بعضى از جوانان به تصاویر مستهجن نگاه مى کنند و براى کار خود توجیهات ساختگى ارائه مى دهند، حکم آن چیست؟ و اگر دیدن این تصاویر مقدارى از شهوت انسان را تسکین دهد و در جلوگیرى از ارتکاب حرام مؤثر باشد، چه حکمى دارد؟
ج. اگر نگاه کردن به آن تصاویر به قصد ریبه باشد و یا انسان بداند که منجر به تحریک شهوت او مى شود و یا خوف ارتکاب گناه و مفسده باشد، در این صورت نگاه کردن به آن ها حرام است و این که به خاطر آن انسان به حرام دیگرى نمى افتد، مجوّز ارتکاب فعلى که شرعاً حرام است، نمى باشد.
مطابق با رساله ی اجوبه الاستفتاءات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای
