قلب گریه کن بر حضرت اباعبدالله الحسین(ع) نمی‌میرد/ «مقام محمود» چه مقامی است

نودیها:حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمهدی میرباقری در مراسم شب دهم صفر ۱۴۳۷ در هیئت روضه‌العباس علیه‌السلام به ایراد سخنرانی پرداخت که مشروح آن را از نظر می‌گذرانید:

یک سوال جدی برای ما این است که می‌شود ما به اصحاب حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام ملحق شویم؟ از چند عبارت زیارت عاشورا این طور استنباط می‌شود که این راه برای ما هم باز است. همه ما اگر این راه را دنبال کنیم، به مسیری می‌رسیم که زهیر و حبیب و … رفتند. یک راهش این است که از خدا بخواهیم ما را در دنیا و آخرت با سیدالشهدا علیه‌السلام قرار دهد. می‌شود انسان به‌گونه‌ای از امام حسین علیه‌السلام تبعیت کند که سایه ایشان شود. این سفر و همراهی یک شرط اولیه دارد و آن هم این است که آدم با خودش نباشد. خدا در قرآن می‌فرماید: «و هو معکم این ما کنتم؛ شما هر کجا باشید خدای شما با شما است»

توجه انسان به خودش، حجاب تولید می‌کند و نمی‌گذارد انسان خدا را ببیند. شرط رسیدن به خدا این است که آدم از خودش هجرت کند. آدم تا با خودش است، با خدا نیست. هر وقت توانستیم پا روی نفس‌مان بگذاریم و از خودمان هجرت کنیم، می‌توانیم به مقصد برسیم.

امام سجاد علیه‌السلام در دعای ابوحمزه می‌فرماید: خدایا هر کسی به سمت تو کوچ کند، مسافتش نزدیک است. راحل یعنی کوچ‌کننده. مسافر مسافرت می‌رود، ولی دل به پشت سر دارد، اما کوچ‌نشین وطنی ندارد و همه وطنش پیش روست. اگر انسان راحل الی الله شد و تعلقاتش را پشت سر انداخت، پیروزی‌اش نزدیک است. درواقع عمل و فکر و آرزوهای‌مان است که نمی‌گذارد به خدا برسیم.

یکی از ملحدین زمان امام صادق علیه‌السلام گفت: این خدایی که از او صحبت می‌کنید چرا خودش نیامد خودش را آشکار کند و پیامبرش را فرستاده است؟ خودش چرا غایب شد؟ حضرت فرمودند: تو نمی‌بینی چرا می‌گویی وجود ندارد؟ آن چیزی در تو تصرف می‌کند و وقتی غصه‌دار هستی، خوشحال می‌شوی، خودت که نیستی؟ پس او کیست که تو را تصرف می‌کند؟ خدایی که از خودت به خودت نزدیک‌تر است را نمی‌بینی؟

یکی از شاگردان علامه طباطبایی از ایشان سوال کرد شما این‌قدر حرم امام رضا علیه‌السلام می‌روید، از امام رضا علیه‌السلام چه دارید؟ ایشان فرمود: امام رضا علیه‌السلام خیلی چیزها به من عنایت کرده‌اند. یکی این است که صدای تسبیح موجودات را می‌شنوم و خوابم نمی‌رود. اگر کسی خوب گوش دهد، می‌فهمد کسی که این‌ها را تسبیح می‌دهد حضرت علی علیه‌السلام است. امام زمان عجل الله تعالی فرجه هستند. امام تسبیح می‌گوید که کائنات تسبیح می‌گویند.

اگر کسی از خودش هجرت کرد و به امامش رسید، هر کجا را که نگاه کند، امام زمانش را می‌بیند. ولی وقتی آدم از خودش هجرت نمی‌کند، می گوید امام زمان عجل‌الله تعالی فرجه غایب است.

در این جمله زیارت عاشورا «وَ اَسْئَلُهُ أَنْ یُبَلِّغَنیِ الْمَقامَ الْمَحْمُود لَکُمْ عِنْدَاللّهِ.» از خدا می‌خواهیم ما را به مقام محمود شما برساند. مقام محمود، مقام شفاعت و دستگیری است. شفاعت همین‌طور نیست که هر کسی از راه برسد، خدا او را شفاعت کند. برای کسانی است که یک عهد و قراری با خدا دارند.

«لَایَمْلِکُونَ الشَّفَاعَهَ إِلَّا مَنِ اتَّخَذَ عِندَ الرَّحْمَنِ عَهْدًا»(۱) آن‌هایی که عهدی با خدا بستند، می‌توانند شفاعت کنند. سیدالشهدا علیه‌السلام از آن کسانی است که دارای مقام شفاعت است.

مرحوم محدث قمی در یکی از زیارت‌های امام حسین علیه‌السلام آورده است: «اَشْهَدُ اَنَّ دَمَکَ سَکَنَ فِی الْخُلْدِ؛ من شهادت می‌دهم که خون شما در این عالم قرار نگرفت»(۲)

سنی و شیعه این روایت را نقل کرده‌اند: ابن عباس می‌گوید رسول خدا صلی‌الله علیه و آله را در خواب دیدم که روز عاشورا شیشه‌ای در دست داشتند و فرمودند: این خون فرزندم حسین علیه‌السلام است. آن را در عرش الهی می‌برم.

«وَاقْشَعَرَّتْ لَهُ اَظِلَّهُ الْعَرْشِ، وَ بَکى لَهُ جَمیعُ الْخَلائِقِ» همه مخلوقات الهی برای امام حسین علیه السلام گریستند و آسمان‌ها و زمین‌‌های هفت‌گانه و هر مخلوقی که در آسمان ها و زمین و بین آن‌ها است، بر او گریسته‌اند. مخلوقاتی که در بهشت و جهنم هستند، هم گریه کرده‌اند. در روایات فقط دو جمعیت اهل بصره و شام را استثناء کرده‌اند.

«وَ بَکَتْ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَالْاَرَضُونَ السَّبْعُ وَ ما فیهِنَّ وَ ما بَیْنَهُنَّ وَ مَنْ یَتَقَلَّبُ فِی الْجَنَّهِ وَالنّارِ مِنْ خَلْقِ رَبِّنا وَما یُرى وَما لا یُرى، اَشْهَدُ اَنَّکَ حُجَّهُ اللهِ وَابْنُ حُجَّتِهِ، وَاَشْهَدُ أنَّکَ قَتیلُ اللهِ وابنُ قَتیلِهِ واَشْهَدُ أنَّکَ ثارُ اللهِ وابْنَ ثارِهِ، وَاَشْهَدُ اَنَّک وِتْرُ اللهِ الْمَوْتورُ فِی السَّماواتِ وَالْاَرْضِ، وَاَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ بَلَّغْتَ وَنَصَحْتَ وَوَفَیْتَ وَاَوْفَیْتَ وَجاهَدْتَ فِی سَبیلِ اللهِ وَمَضَیْتُ لِلَّذی کُنْتَ عَلَیْهِ شهَیداً وَمُسْتَشْهِداً وَشاهِداً وَمَشْهُوداً»

یکی از آثار گریه بر سیدالشهدا علیه‌السلام حیات قلب است. روزی که قلب‌ها می‌میرند، قلب باکین بر او نمی‌میرد. اشک برای سیدالشهدا علیه‌السلام ماء الحیوان است. حیاتی به قلب انسان می‌دهد که روزی که همه می‌میرند، او نمی‌میرد. در قیامت و عالم برزخ هم زنده است.

سعدی می‌گوید: مست می‌ بیدار گردد نیم‌شب/ مست ساقی روز محشر بامداد

آن‌هایی که مجذوب امیرالمؤمنین علیه‌السلام هستند، دیگر عالم برزخ را نمی‌فهمند. یک دفعه بیدار می‌شوند و می‌بینند قیامت شده است. این‌طور مشغول مولای خودشان هستند.

امام رضا علیه‌السلام به ریان بن شبیب۳ فرمود: «یَابْنَ شَبیبٍ! اِنْ بَکَیْتَ عَلَى الحُسَینِ علیه‌السّلام حَتّى تَصیرَ دُمُوعُکَ عَلى خَدَّیْکَ غَفَرَ اللّهُ لَکَ کُلَّ ذَنْبٍ اَذْنَبْتَهُ صَغیرا کانَ اَوْ کَبیراً قَلیلا کانَ اَوْ کثیراً؛ اگر برای امام حسین علیه‌السلام گریه کنی و اشک‌هایت جاری شود، خدا همه گناهانت را می‌بخشد. کوچک یا بزرگ، کم یا زیاد باشد. بکاء برای سیدالشهدا علیه‌السلام مثل توبه می‌ماند. وقتی کسی توبه کند، خدا نمی‌گوید گناهت کوچک بود یا بزرگ! همه گناهان را خدا می بخشد. با گریه برای امام حسین علیه‌السلام نیز همه گناهان بخشیده می‌شود حتی اگر اندازه دریا باشد.

امام رضا علیه‌السلام در در حدیثی آیه «وَ فَدَیناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» را معنا کردند. خدا به حضرت ابراهیم علیه‌السلام فرزندی داد به اسم اسماعیل علیه‌السلام که جانشین ابراهیم و پیامبر بعدی بود. وقتی به سن رشد رسید، خدای متعال دستور داد او را به جایی ببر و سر او را ببُر.

ابراهیم علیه‌السلام این قضیه را با پسرش در میان گذاشت. پسرش گفت: هر کاری که خدا می‌گوید انجام بده. ان‌شاالله من هم صبر می‌کنم. فرزند را به منا برد و به خواهش او دست و پایش را بست، ولی کارد سر او را نبرید.

خدای متعال فرمود: تکلیف تو تا همین‌جا بود. همه اهل معرفت انگشت به دهان هستند که حضرت ابراهیم علیه‌السلام چه کرده است، اما او خوشحال نشد و عرض کرد خدایا ای کاش می‌شد این کار تا آخرش پیش برود. من سر او را ببرم تا به اعظم مصائب برسم. خداوند تبارک و تعالی پرسید: پیامبر خاتم را دوست داری یا خودت را؟ ابراهیم علیه‌السلام پاسخ داد: پیامبر خاتم صلی‌الله علیه و آله را از خودم بیشتر دوست دارم. باز پرسید: فرزند او سیدالشهدا علیه‌السلام را دوست داری یا فرزند خودت را؟ عرض کرد فرزند او را از فرزند خودم خیلی بیشتر دوست دارم. بعد خدای متعال فرمود: اعظم مصائب قربانی کردن اسماعیل علیه‌السلام است یا قربانی شدن فرزند رسول خاتم؟ در این هنگام برای حضرت ابراهیم علیه‌السلام روضه امام حسین علیه‌السلام را خواندند و او برای حضرت اباعبدالله علیه‌السلام گریه کرد.

سیدالشهدا علیه‌السلام حتی انبیاء علیهم‌السلام را هم شفاعت کرده‌اند. گریه بر حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام گناهان ما را پاک می‌کند و مقامات اولیای الهی را بالا می‌برد. جبرئیل و میکائیل برای امام حسین علیه‌السلام گریستند. حضرت به ایشان فرمودند: برای شما مجلس عزا در بالاترین جای علیین برپا کردند.

مقام محمود یعنی من مقام شفاعت شما را درک کنم و می‌خواهم یک جلوه از مقام شفاعت شما در وجود من بیاید. این‌گونه امام حسین علیه‌السلام با دست من و زحمات من دوستانش را هدایت می‌کند. یعنی می‌شود به اینجا هم رسید. از این بالاتر هم در زیارت عاشورا آمده است: از تو می‌خواهم توفیقی به من بدهی که خونخواه امام حسین علیه‌السلام در کنار امام زمان عجل‌الله تعالی فرجه بشوم.

در فراز بعدی خدا را قسم می‌دهم به حق ایشان و شانی که پیش خدا دارند که مصیبت‌زده ایشان بشویم و در مصیبت‌شان به بالاترین ثواب برسیم: «وَ اَسئلُ اللهَ بِحَقِکُمْ وَ بِالشَانِ اَلذیِ لَکُمْ عِندهُ أنْ یُعْطِیَنِی بِمُصابِی بِکُمْ أفْضَلَ ما یُعْطِی مصاباً بِمُصِیبَتِهِ»

ابتلائات الهی آدم را به خدا می‌رساند و آفت عُجب را هم ندارد. دیدید کسی مریض باشد و مُعجب شود؟ انکسار می آورد. لذا بهترین نردبان سلوک، بلاست.

آن کسی که در دنیا سالک راه امام حسین علیه‌السلام شده است، در سجده قربش هم می‌گوید کاری کن که من در آخرت هم با امام حسین علیه‌السلام باشم و ایشان مرا هم شفاعت کند.

————————————

منبع : رجانیوز

۱. سوره مریم ٨٧

۲. زیاره الحسین (ع)

۳. رَیان بن شَبیب، از محدثان مورد وثوق شیعه و از اصحاب امام رضا(ع) و امام جواد(ع) است. او به گفته نجاشی، دایی معتصم خلیفه بنی‌عباس بوده که خواهرش مارده از کنیزان هارون و مادر معتصم بوده است، اما برخی مانند مسعودی در اثبات‌الوصیه، وی را دایی مأمون ذکر کرده‌اند.

۴. امالى صدوق، ص ۱۱۲