نودیها:اخبار رسیده از بازار محصولات کشاورزی، از نوعی نابسامانی در تولید و عرضه محصولات کشاورزی و واردات بیرویه برنج و گندم حکایت دارد. از گندیده شدن دهها تن پیاز در خوزستان و افزایش قیمت آن به ۳ تا ۴ هزار تومان گرفته تا آگهیهای فروش گندمهای وارداتی و آماده تحویل در انبارهای داخلی و… مشکلاتی را برای کشاورزان و فعالان بازار ایجاد کرده است به طوری که جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار نیز در اعتراض به این سیاستها و افزایش قیمتها، با بگو و مگو اعضای این ستاد با وزیر جهاد کشاورزی همراه بود.
با جدی شدن ماجرای سپردن قانون انتزاع به وزارت صنعت و تجارت، انتقادات از سیاستهای تنظیم بازاری وزارت جهاد کشاورزی از سوی برخی اعضای ستاد تنظیم بازار به اوج خود رسیده به طوری که جلسه اخیر این ستاد محل اختلاف شدید مسئولان جهاد کشاورزی و یکی از مسئولان ستاد درباره قیمت گوشت قرمز و واردات برنج در فصل برداشت بود.
وزیر جهاد کشاورزی در چهار سال گذشته با ممنوعیت واردات محصولات کشاورزی به ویژه در ماههای برداشت محصول تلاش کرد از حقوق کشاورزان دفاع کند اما در برخی مواقع نیز با امضای طلایی این ستاد، محصولات کشاورزی مانند گندم، برنج و… به بهانههای مختلف در فصول برداشت محصول به کشور وارد میشد. اما این وزارتخانه در سال زراعی جدید تغییر رویه داده و با واردات گندم و برنج در فصل برداشت محصول موافقت کرده و کشاورزان را متضرر کرده است. اکنون این سؤال مطرح میشود که آیا محمود حجتی برای بقا در این وزارتخانه به درخواست برخی از اعضای ستاد تنظیم بازار تن داده است و حقوق کشاورزانی که در سه سال گذشته مورد حمایتش بودهاند، نادیده گرفته شد یا جریانی دیگر در پس پرده است که مربوط به گردکردن اعداد تولید برنج داخل تا حدود ۴۰درصد افزایش حجم تولید در گزارشات است؟
بعد از اجرای قانون تمرکز وظایف بخش کشاورزی یا انتزاع و باز پسگیری وظایف کشاورزی توسط وزارت جهاد کشاورزی، همواره میان ستاد تنظیم بازار و وزارت جهاد کشاورزی اختلافات مشخصی درباره تنظیم بازار وجود داشته است و در برخی موارد ناهماهنگیهای زیادی را شاهد بودهایم که دود این اختلافات در نهایت به چشم مصرفکنندگان رفته است.
به گفته برخی از اعضای این ستاد، سیاستهای خرید تضمینی این وزارتخانه به زیان دولت است و سالانه هزینه بالایی بر دولت تحمیل میشود، همچنین این وزارتخانه به دلیل نداشتن تجربه کافی، نمیتواند برنامهریزی درستی برای واردات بهموقع کالاها داشته باشد و برخی از کالاهای پرمصرف و استراتژیک همواره با افزایش قیمت مواجه میشود. به عبارت دیگر یکدست نبودن اعضای ستاد تنظیم بازار و اعتقادشان بر تنظیم قیمتها با کمک واردات موجب شده در روزهای پایانی دولت یازدهم، گله و شکایات از سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی تشدید شود. یکی از اعضای ستاد تنظیم بازار درباره اتفاقات جلسه اخیر این ستاد میگوید: در این جلسه درباره افزایش قیمت گوشت قرمز، انتقادات شدیدی از سوی یکی از مسئولان ستاد تنظیم بازار به مقامات وزارت جهاد کشاورزی مطرح شد.
وی میافزاید: در این جلسه همچنین درباره تمدید یکماهه واردات برنج و صدور مجوز برای واردات برنج در فصل برداشت انتقاد شدیدی به وزارت جهاد کشاورزی صورت گرفت.
طبق ادعای وزارت جهاد، با توجه به مشکلی که درباره سلامت برنجهای اروگوئه شرکت بازرگانی دولتی صورت گرفت و اجازه ترخیص آنها از گمرک صادر نشد و برگشت خورد به همین منظور شرکت بازرگانی دولتی ایران محمولههای جدیدی از سایر کشورها خریداری کرد. وزارت جهاد کشاورزی نیز مدت واردات برنج را یک ماه در فصل برداشت محصول داخلی تمدید کرد. همچنین بخش قابل توجهی از اختلافات اخیر ستاد تنظیم بازار، ناشی از اختلافات مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و مسئولان این ستاد درباره بازپسگیری وظایف بازرگانی از وزارتخانه جهاد کشاورزی است که با نزدیک شدن به زمان بررسی احیای وزارت بازرگانی، خود را با شدت بیشتر و نزدیک به درگیریهای لفظی نشان میدهد.
از مجلس نیز خبر رسیده که دو کمیسیون اصلی صنعت و کشاورزی با تفکیک بخش بازرگانی از وزارتخانه مخالفند در عین حال بعد از جلسه جنجالی اخیر ستاد تنظیم بازار خسروتاج قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت طی مصاحبهای کمسابقه درباره واردات برنج صحبت و از نحوه واردات انتقاد کرد؛ درحالیکه این مسئولیت با وزارت جهاد کشاورزی است و وی مسئولیت مستقیمی در این ارتباط ندارد. البته خسروتاج از منتقدان خرید تضمینی برنج و گندم است و در طول دولت یازدهم همواره انتقادات خود را رسانهای کرده است. اما مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام از طرف وزارت جهاد کشاورزی نیز در واکنش به حواشی اخیر ستاد تنظیم بازار مصاحبهای به این شکل داشت: «عدهای نمیگذارند گوشت ارزان شود.»
علیرضا ولی میگوید: بازار گوشت قرمز از لحاظ میزان تولید داخل و واردات اشباع شده است اما دلالان با راهاندازی شایعات از کاهش قیمت گوشت قرمز جلوگیری میکنند.
وی علت نوسان قیمت گوشت قرمز را در بازار اخلال دلالان و واسطهها اعلام کرده و میگوید: دلالان در بخش شبکه توزیع وارد شدند و گوشت قرمز را با بستهبندیهای لوکس با قیمت گزاف وارد چرخه بازار کردند؛ بنابراین برای جلوگیری از فعالیت آنان در شبکه توزیع با سازمانهای تعزیرات و حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان هماهنگیهای لازم انجام شده است. دلالان با راهاندازی شایعات درخصوص کیفیت گوشتهایی که با قیمت مصوب تنظیم بازار عرضه میشود از خرید مردم و کاهش قیمت گوشت قرمز جلوگیری میکنند و همین مسئله سبب نوسان قیمت این محصول شده است.
وی تأکید میکند: هر کیلو گوشت گرم قرمز با بستهبندیهایی که تکههای مختلف گوشت دارد با قیمت هر کیلو ۱۰ هزار تومان ارزانتر از بازار عرضه میشود.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس: پیاز ۵ هزار تومانی را ۴۰۰ تومان هم از کشاورز نمیخریدند
علاوه برگوشت بازار سیب زمینی و پیاز نیز این روزها دچار آشفتگی شده است به طوری که در برخی استانها که تولید این دو محصول را دارند، هر کیلو پیاز ۳ تا ۴ هزار تومان و سیب زمینی کیلویی ۲ هزار تومان به دست مصرفکننده میرسد. این درحالی است که عضو کمیسیون کشاورزی مجلس از گندیده شدن پیاز دزفول خبر میدهد و میگوید: وقتی زنجیره تولید شکل بگیرد و واسطهها هم حذف شوند، بسیاری از مشکلات حل میشود، همین پیاز که اکنون کیلویی حدود ۵ هزار تومان در تهران فروخته میشود را ۲۰ روز پیش کیلویی ۴۰۰ تومان هم از کشاورز دزفولی نمیخریدند.
وی میافزاید: من نماینده مجلس وقتی میخواهم به وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی این موضوع انتقاد کنم، میبینم قانون انتزاع که سال ۹۲ مصوب شده تا وظایف را تحویل وزارت جهاد کشاورزی بدهیم، اما در عمل این قانون اواخر سال ۹۴ اجرایی شده است و این وزارتخانه چه زمانی فرصت داشته، تا زیرساختهایی مانند سردخانه را به وجود بیاورد.
نماینده مردم دزفول در مجلس شورای اسلامی تصریح میکند: وقتی پیاز را از کشاورز کیلویی ۱۵۰ تا ۲۰۰ تومان میخرند و بعد آن را زیر آفتاب ۵۵ درجه دپو میکنند، بدون اینکه حتی سایهبانی روی آن باشد، چه توقعی میتوان داشت جز اینکه بعد از دو روز این محصول بوی تعفن بگیرد که تازه باید هزینه کرد تا آن را دفن کنیم و اکنون نیز پیاز کمیاب شده است. در نتیجه اکنون مصرفکننده آسیب میبیند و یک ماه پیش هم تولیدکننده نابود شد.
فروش گندمهای وارداتی و تحویل در انبار
همچنین اخبار رسیده از واردات محصولات استراتژیک برنج و گندم نیز حاکی است که برخلاف ادعای وزارت جهاد کشاورزی، واردکنندگان گندم در فضای مجازی و کانالهای مختلف تلگرامی به فروش گندمهای وارداتی اقدام میکنند به طوری که در این آگهیها آمده است: «گندم اوکراین فروش فوری تولید امسال؛ آماده تحویل در بندر امام خمینی است و کارهای ترخیص نیز انجام شده و گندم آماده تحویل در انبارها است.»
این اتفاقات در شرایطی است که وزارت جهاد کشاورزی روز گذشته در اطلاعیهای اعلام کرد بر اساس قانون گمرکی ورود موقت برای فرآوری و صادرات مجدد بلامانع است؛ از این رو واردات قطعی گندم ممنوع و واردات موقت آزاد میباشد.
رجانیوز