تحلیل نودیها : وقتی شما و تیمت و جریانت هشت سال، همه چیز را تعطیل کرده اید چسبیدید به مذاکره آن هم از نوع غلطش و بلد نبودی کشور داری کنی و بدبختی و فلاکت را بین مردم گسترش دادی و هیچ منطق و دلیلی برای دفاع از عملکردت نداری.
راهی نداری جر این که برای انتخابات کارهای انتحاری رسانه ای مثل این مصاحبه انجام بدی و حرفهای آن چنانی و جنجالی بزنی تا شاید از ایجاد این سرو صدا ها و جنجال ها بشه به اهدافت برسی!
مردم دیگر گول این کارهای پوپولیستی و ژورنالیستی را نمی خورند مردم به دنبال برنامه هستند هر کسی برنامه دارد بسم الله…
تحلیل اول
آیا هدف تشدید یک دوقطبی مضر درباره سیاست خارجی در کشور است که در این راستا می‌خواهد موضع آقای ظریف و دوستانش را تقویت کند؟
مجله نودیها : انتشار فایل صوتی چندساعته گفت‌وگوی ظریف تحت عنوان سلسله برنامه‌های تاریخ شفاهی دولت تدبیر و امید از چند نظر قابل ملاحظه است؛
۱ ـ یک فایل صوتی ـ که سخنگوی وزارت خارجه می‌گوید تقطیع شده است ـ از آقای «محمدجواد ظریف» در رسانه سعودی «ایران اینترنشنال» منتشر شده است. این فایل محصول مصاحبه‌ای با حضور سعید لیلاز و آقای ظریف است که ذیل پروژه‌ای تحت عنوان تاریخ شفاهی دولت آقای روحانی و زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری انجام شده است.
بدین ترتیب مسئولیت اول و اصلی بیرون رفتن این فایل که در قسمتهای مختلفی از آن آقای ظریف تأکید می‌کند نباید علنی شود، با آقای حسام‌الدین آشنا رییس این مرکز است، بدین ترتیب او باید در رابطه با این افتضاح بزرگ خود و زیرمجموعه‌اش پاسخگو باشد.
۲ ـ آقای ظریف در این فایل تقطیع‌شده سخنانی درباره دیپلماسی و منطقه و… به زبان می‌آورد که اگر همه حرفهای او همین‌ها باشد و تقطیع صحبتهای او مفهوم را عوض نکرده باشد سخنان نابجا و غلطی است. تجربه آقای ظریف و دیپلماسی او هم نشان می‌دهد که عاقبت رویکردهای او و دولت آقای روحانی شکل‌گیری سنگین‌ترین تحریمهای تاریخ علیه ایران بوده است و چنین توجیهات و آسمان ریسمان بافتنهایی نمی‌تواند مسئولیت این افتضاح در حکمرانی را کم کند.
۳ ـ علی‌رغم مسئولیت آقای اشنا و زیرمجموعه‌اش و سخنان پر از غلط آقای ظریف در این فایل، نحوه مواجهه با این مسئله را باید فراتر دید.
نکته مهم برنامه دشمن در این زمینه است؛ دشمن و به‌ویژه رسانه بدنام و رسوایی مانند ایران اینترنشنال که مزدبگیر جلادی مانند بن‌سلمان است با چه رویکرد و انگیزه‌ای این فایل را منتشر کرده است؟
آیا هدف تشدید یک دوقطبی مضر درباره سیاست خارجی در کشور است که در این راستا می‌خواهد موضع آقای ظریف و دوستانش را تقویت کند؟ و یا به‌دنبال شکل‌گیری نزاعی است که نهایتاً دود آن به چشم تمام جناح‌ها و از جمله اصل انتخابات برود؟
نکته مشخص این است که ضمن مسئول دانستن جناب آشنا و غلط دانستن رویکرد آقای ظریف که می‌تواند معانی مشخصی برای انتخابات داشته باشد، باید از قرار گرفتن در مسیر سیاسی دوستان بن‌سلمان اجتناب کرد، چه این رویکرد بن‌سلمان موافقت با بخشی از اظهارات ظریف باشد و چه دامی که ناظر به انتخابات چیده‌اند.
تسنیم
تحلیل ۲
گفتگوی جنجالی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که از روز گذشته به یکی از پربحث‌ترین موضوعات سیاسی کشور تبدیل شده، یک گفتگوی ۳ ساعت و ۱۱ دقیقه‌ای با سعید لیلاز است که فایل صوتی آن در فضای مجازی منتشر شده است.
محمدجواد ظریف در این گفتگو به موضوعات مهمی درخصوص دیپلماسی و سیاست خارجی کشور پرداخته و سعی کرده است در این مصاحبه دوگانه دیپلماسی و میدان (منظور از میدان یعنی اتفاقات و سیاست‌های منطقه‌ای ایران در کشورهایی نظیر سوریه، عراق، یمن و…) را برای مخاطب جا بیندازد.
بخش زیادی از این گفتگو به تعریف و تمجید ظریف از عملکرد خود و همکارانش در حوزه سیاست خارجی به‌ویژه برجام تعلق دارد ولی به‌نظر می‌رسد پربحث‌ترین موضوع در این گفتگو آنجایی است که ظریف در مورد سردار شهید قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس و سیاست‌ها و عملکرد وی سخن می‌گوید.
اینجا نقطه اوج دوگانه‌سازی دیپلماسی و میدان است که در آن، ظریف نماد «دیپلماسی» و حاج قاسم نماد «میدان» معرفی شده است و این‌طور گفته می‌شود که دیپلماسی همیشه برای میدان هزینه شده است و نه به‌عکس.
این در واقع موضع‌گیری عجیبی از مشهورترین دیپلمات سال‌های اخیر ایران است که «میدان» و «دیپلماسی» را دو ساحت مجزا از هم می‌داند که همواره یکی باید برای دیگری هزینه شود و به‌قول او همیشه این دیپلماسی بوده که برای میدان هزینه شده است.
نکته جالب این است که آقای ظریف کمی جلوتر به نقش میدان (سردار سلیمانی) در پیشبرد دیپلماسی اشاره می‌کند و می‌گوید “اگر حاج قاسم نبود ما در افغانستان موفق نمی‌شدیم” و یا اینکه می‌گوید “۲ بار مذاکره با آمریکایی‌ها در سال ۲۰۰۳ را مدیون حاج قاسم و نیروی آن است”. موضوع یمن و سیاست سردار شهید قاسم سلیمانی از دیگر مواردی است که ظریف به آن اشاره می‌کند.
ظریف در این گفتگو صراحتاً اعلام می‌کند که در حدفاصل سال‌های ۹۶ تا ۹۹، میزان محبوبیت خودش بین مردم از ۹۰ درصد به زیر ۶۰ درصد و حاج قاسم از ۷۰ درصد به بالای ۹۰ درصد رسیده است و این یعنی مردم، قهرمان میدان را بیشتر دوست دارند و این راه را انتخاب کرده‌اند،
آقای ظریف این را از سر خضوع نمی‌گوید، نگاهش به آنچه او آن را «انتخاب مردم» می‌داند، نگاه عاقل اندر سفیه است.
ظریف در این مصاحبه به موارد دیگری نظیر نحوه انتخابش برای وزارت امور خارجه توسط حسن روحانی و روابطش با محمود احمدی‌نژاد، مقایسه مذاکرات برجام و قطعنامه ۵۹۸، موازی‌کاری در سیاست خارجی، بی‌اطلاعی وزیر امور خارجه از برخی موضوعات، ماجرای هواپیمای اوکراینی، تلاش برای مذاکره با عربستان، دستگیری دری اصفهانی از اعضای تیم مذاکره‌کننده و… نیز اشاره می‌کند.
فارغ از آنچه گفته شد و اینکه مسائل مهم مطرح‌شده توسط آقای ظریف نیازمند بررسی و تحلیل است، ذکر چند نکته ضروری است:
این گفتگو ظهر روز ۶ اسفند ۹۹ در قالب پروژه‌ای مفصل با عنوان «آن سوی دولت» (سلسله گفتگوهای تاریخ شفاهی دولت تدبیر و امید) و با مدیریت حسام‌الدین آشنا در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری انجام شده و علاوه بر آقای ظریف، با دیگر وزرا و اعضای کابینه ازجمله علی ربیعی سخنگوی دولت نیز گفتگوهای مفصلی صورت گرفته است.
فایل منتشرشده، یک مصاحبه ۳ساعته است ولی سخنگوی وزارت امور خارجه در توضیحاتی پیرامون این حواشی اعلام کرد، آنچه از شبکه‌های معاند پخش شده، فایل تقطیع‌شده از یک گفتگوی ۷ساعته بوده است.
طبق آنچه آقای ظریف چند بار در مصاحبه تأکید می‌کند، قرار نبوده است این گفتگو فعلاً منتشر شود (و یا لااقل این‌طور به او گفته شده است). خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم بر این مسئله تصریح کرده است، با این تفاصیل باید پرسید؛ گفتگویی با این درجه از اهمیت و حاوی مطالبی که می‌تواند فضای سیاسی کشور را به‌هم بریزد، چطور به بیرون درز کرده است؟
آیا آقای آشنا که خود ازجمله چهره‌های امنیتی در دولت آقای روحانی است از اهمیت این فایل صوتی مطلع نبوده و در نگهداری آن اهمال کرده است و یا این فایل با برنامه‌ریزی قبلی و به‌شکل غیررسمی برای تأثیرگذاری در انتخابات ۱۴۰۰ منتشر شده است؟
سؤال مهمتر اینکه؛ چطور این فایل برای اولین بار توسط تلویزیون فارسی‌زبان ایران اینترنشنال پخش شده است؟
اگر این فرایند یک فرایند برنامه‌ریزی‌شده نیست، آیا آقای آشنا نباید جوابگوی این اهمال در زیرمجموعه خود باشد؟
سخنان ظریف البته موضوع غریبی نیست و هر سیاستمداری در این سطح می‌تواند خاطرات، تحلیل‌ها و سخنان خود را بازگو کند، مصاحبه کند و یا در قالب کتاب منتشر کند ولی، آیا اینکه وزیر امور خارجه در زمان تصدی مسئولیت دست به چنین کاری بزند، معقول و منطقی است؟ آیا این کار با درایت و منطقی که آقای ظریف خود و تیمش را نماد آن می‌داند، سازگاری دارد؟
علت هرآنچه باشد، نمایندگان دولت بازی جدیدی را برای نقش‌آفرینی فعال در انتخابات ۱۴۰۰ شروع کرده‌اند که شاید ظریف هم در این میان قربانی ساده‌انگاری خود در اعتماد به مجموعه آقای آشنا شده باشد.
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نزدیک است و علی‌رغم همه انتقادات و افت محبوبیت دولت میان مردم (که آقای ظریف در مصاحبه خود به یک مصداق آن اشاره کرده است)، هنوز هم عده‌ای به‌دنبال امتداد وضع موجود هستند و یکی از نمادهای آن را هم محمدجواد ظریف می‌دانند.
تسنیم
تحلیل ۳
مجله نودیها : حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی نماینده خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به فایل صوتی منتشر شده از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: مکتب حاج‌قاسم سلیمانی و مظلومیت این شهید بزرگوار منحصر به زمان حیاتش نبوده است بلکه بعد از شهادت او، همه زحمات و تلاش‌های این سردار بزرگ اسلام برای حفظ امنیت را زیر سوال بردند در حالی که حاج قاسم در حال و جمع کردن سوء مدیریت‌های آقایان و مقامات اجرایی فعلی و دولت حسن روحانی بود؛ این شهید بزرگوار اجازه نداد دیپلماسی ذلت، امنیت و تمامیت کشور را مورد تهدید قرار دهد.
وی افزود: دولت به جای اینکه از زحمات سردار سلیمانی و همرزمانش تقدیر و تشکر کند و در زمانی که این شهید بزرگوار در بین ما نیستند که بخواهد کاندیدای ریاست جمهوری شود به او اهانت می‌کنند؛ دولتی‌ها اگر بنای تشکر ندارند بهتر است سکوت اختیار کنند و در دل قدردان زحمات ایشان باشند که اجازه ندادند دیپلماسی ذلت کار را به ناامنی و از دست رفتن تمامیت ارضی برسانند اما متأسفانه امروز می‌بینیم که زبان‌درازی می‌کنند که این کار اوج مظلومیت شهدای ماست که این مظلومیت را از مولا امیرالمؤمنین به ارث برده‌اند؛ در زمان امیرالمؤمنین علی (ع) هم عده‌ای فتنه می‌کردند و وضعیت را به هم می‌ریختند و این امام معصوم را مقصر به هم ریختگی و مشکلات معرفی می‌کردند و شهدای ما به ویژه حاج‌قاسم سلیمانی هم چنین ویژگی را دارند.
وی گفت: آقای محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه به جای اینکه خطایش را بپذیرد و تحلیل‌های غلط ارائه ندهد بپذیرد که این خطاها و اشتباهات و تحلیل‌ها به دلیل ضعف ایمان است که اگر ایمان راسخ داشتند؛ اگر مؤمن به خداوند باشیم در برابر دشمنان قاطعیت به خرج می‌دهیم که در آن صورت دنیا و آخرت‌مان تأمین می‌شود؛ اگر ظریف‌ها و بالاتر از او که رئیس‌جمهور باشد به خط شهید سلیمانی معتقد بودند و او را شایسته و بایسته همراهی می‌کردند قطعاً در عرصه اقتصاد مشکلات کشورمان حل شده بود نه اینکه وضعیت اقتصاد و معیشت مردم دچار آشفتگی باشد.
وی افزود: عدم همراهی در بسیاری از عرصه‌ها با حاج‌قاسم سلیمانی منجر به آن شد که در بسیاری از عرصه‌ها عقب بمانیم؛ فشارها و و عدم همراهی دولت موجب شد که قاسم سلیمانی در عرصه کار و تلاش، حداقلی عمل کند ولی اگر دولت به دنبال حرکت در خط حاج‌قاسم سلیمانی بود ما حاج‌قاسم حداکثری در جامعه و در سیاست و اجرا داشتیم و افتخاراتی که در عرصه نظامی از سوی حاج‌قاسم به وقوع پیوسته بود را در سایر حوزه‌ها می‌دیدیم.
نقدعلی گفت: عقب افتادن و دوری گزیدن از مکتب حاج‌قاسم سلیمانی در عرصه اقتصاد و سیاست موجب شد که ما در بسیاری از عرصه‌ها عقب افتاده و شکست بخوریم و هر کجا که با مکتب سلیمانی جلو رفتیم با شایستگی، اقتدار، قوت و اقتدار موضوع تا نتیجه مطلوب جلو رفت و هر کجا از مکتب حاج‌قاسم سلیمانی عقب ماندیم چیزی جز شکست حاصل نشد و همچنین آن دسته از افرادی که از مکتب سلیمانی عقب ماندند و با او همراهی نکردند به جای آنکه تفسیر درست و علت صحیح که همان کاهلی خودشان باشد به گردن آن شهید عزیز می‌اندازند.
نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: ظریف باید از ساحت ملت عذرخواهی کند، حاج‌قاسم سلیمانی که با تحلیل‌های دولتی‌ها چیزی از شأن و شئونش کم نمی‌شود اما ظریف و دولتمردانی که به حاج‌قاسم توهین می‌کنند به انقلاب اسلامی توهین کرده‌اند؛ قطعا مقامات مسؤول و دستگاه‌های مربوطه باید پیگیری کنند و مجلس هم قطعا این توهین و اهانت به حاج‌قاسم سلیمانی از سوی محمدجواد ظریف را نپذیرفته و عبور وی از خطوط قرمز را بی‌پاسخ نخواهند گذاشت و وظیفه قانونی خود را در این باره عمل خواهد کرد.
فارس
تحلیل ۴
