گروه فرهنگي «خبرگزاري دانشجو»؛ دنیایی حاصل از رنج و درد دختری، جهانی موازی در ذهن کودکانمان خلق می کند. دنیایی که وحشت و درد، جزء لاینفک آن است و کودکانمان را به پوچی می کشاند.
دنیایی که خدایش برساختۀ اذهانی دردکشیده و قلب هایی مالامال از نفرت است.
دنیایی خشن و پر تألم که هر لحظه، سرگشتگی را به کودکانمان اهدا می کند. مذهب زجر و نفرت و خداوندی که از خشنود سازی مردم عاجز است. این جمله، مذهب سایلنت هیل را به تمامه به نمایش می گذارد.
مذهب سایلت هیل (silent hill)
برای آنکه نقدی کامل در خصوص بازی سایلنت هیل داشته باشیم لازم است در ابتدا مذهب و فرقه ای که در این بازی استفاده شده است را در بیابیم. برای شناخت کامل از این فرقه، از مقالۀ تحلیلی «برای داستان بازی تپه خاموش» نوشتۀ «پیرامید» کمک می گیریم.
به عقیدۀ این گروه، مردم زمانی بسیار زنج می کشیده اند و قلبشان مملو از نفرت و کینه بود. سالها مبارزه می کردند اما مرگی انتظارشان را نمی کشید. عمری جاودانه داشته اند اما با وجود زجر و دردی دائمی، آرزوی مرگ می کردند. سپس از مردی که ماری به خورشید عرضه داشته و برای رستگاری دعا می کند و زنی که علفی به خوشید می دهد و برای شادی عبادت می کند، خدواند به دنیا می آید. خدا (یا موجودی که خدا می انگارند) تصمیم می گیرد قدم دنیا بگذارد تا درد و رنج مردم را کاهش دهد. به نوعی قدرت خویش را از خداوند تنفر و زجر مردم می گیرد. بدون این رنج ها، قدرت خداوند تمام می شود.
خدا زمان را ساخت و آنرا به شب و روز تقسیم کرد. همچنین راه رستگاری را به مردم نشان داد و امید وشادی را به آنان بخشید وفناناپذیری را از آنها گرفت. سپس موجوداتی را خلق نمود تا مردم را به پرستش و اطاعت خویش دعوت کنند. خدایان ثانویه و فرشتگان از آن جمله اند. خدایان ثانویه متشکل از دو خدا می باشند: خدای قرمز و خدای زرد. در آینده خدای قرمز در تحلیل بازی کاربرد خواهد داشت.
خداوند تصمیم می گیرد برای آنکه مردم به سعادت کامل دست یابند و خوشحالی دائم بیابند، بهشت را خلق کند. اما در نیمه عملیات عمرانی! به این دلیل که توان بسیاری از خدا گرفت نیروی خدواند پایان یافت. همچنین به این دلیل که مردم دیگر همچون گذشته غمگین و دردآلود نبودند، قدرت خداوند رو به نابودی نهاد تا آنکه در نهایت از دنیا رفت. اما در لحظات آخر عمر، وعده داد که بازخواهد گشت و بهشت موعود را تکمیل خواهد نمود.
مردم سرگشته به دنبال راهی برای بازگرداندن خداوند هستند تا بهشت را برپا کند. اما طی سالیان دراز به این فکر می افتند، در عین تلاش برای بازگرداندن خدا، خود بهشت را دست و پا کنند. به عقیدۀ اعضای این فرقه، روح قدرتی بسیار زیاد دارد که حتی توان خلق خداوند را نیز دارد.
بنابراین بهشت را نیز می تواند خلق کند. تنها کافی است تمامی مردم به اسطوره ای واحد ایمان بیاورند و قدرت روح های گوناگون، با یکدیگر جمع شوند. اما عملاً چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. زیرا خالق انسان ها هستند و انسان ها نیز هیچ گاه کامل نبوده اند تا مخلوقاتشان کامل از آب در آید. نمونۀ کامل آن خداوند است که کامل نبود و به مرور زمان از دنیا رفت. همین عوامل است که سایلنت هیل را دچار مصیبتی بزرگ می کند. عقایدی شیطان پرستانه و سادیسمی این فرقه را در خود هضم می کند تا جایی که دختر بچه ای معصوم را می سوزانند تا به وسیلۀ پاک نمودن شهر، خداوند را بازگردانند. ادامه ماجرا، داستان فیلم و بازی سایلنت هیل آغاز می شود.
داستان بازی
داستان توسط هری و دخترش چریل شروع می شود. این دو که برای تفریح به شهر سایلنت هیل می روند در میانۀ راه تصادف می کنند. هری که بیهوش شده بود، پس از بیداری متوجه می شود دختر نیست. بنابراین به دنبال او داخل شهر سایلنت هیل می شود. اما ناگهان با صدای آژیر، فضایی جهنمی شکل می گیرد. این فضای رعب انگیز هر شب با صدای آژیر آغاز می شود و نزدیک صبح با همان صدا پایان می یابد.در این شرایط بین این دو آژیر، خدای قرمزبا کلاهی مخروطی، آهنین و بزرگ در حالی که شمشیری بسیار بزرگ در دست دارد ظاهر می شود و به قتل عام هر که مقابلش ببیند، می پردازد. هیولا، موجودات عجیب و بسیار کریه در همین فضاست که مشاهده می شوند.
هری پس از عبور از چندین مرحلۀ پیچیده، متوجه می شود اعضای این شهر سالها قبل دختری کوچک و بی گناه به نام آلسا(Alessa) را به جرم فرزند گناه بودن می سوزانند. دلیل اصلی قربانی نمودن او، آزاد نمودن خدایی بود که گمان می کردند در وجود آلسا جای گرفته است. اما آلسا به طور کامل نسوخته و زنده می ماند. او که سالها رنج می کشد، در ذهنش دنیایی پرکینه را خلق می کند. بنابراین حاصل کینه، رنج آلسا می شود دنیایی پر از درد که هر شب با صدای آژیر آغار می شود. یعنی رنج ذهنی دختری، دنیایی خلق می کند که همه را در خود غرق می کند. همچنین، به سبب طلسمی مادر آلسا، روح یا نفس او در هنگام سوختن دو پاره می شود و نفسی مهربان از وجود آلسا جدا شده در قالب نوزادی به پرورشگاه منتقل می شود. بعدها، هری و همسرش که صاحب فرزند نمی شدند، او را به فرزندی قبول می کنند و نام چریل را بر او می نهند. آلسا نشانه هایی را در شهر باقی نهاده تا خدا در خلقت جدید خود، عاجز کند اما در ادامه، با تلاش های هری، برنام های آلسا ناتمام مانده، با تلفیق دو قسمت روح وی، مقدمات تولد دگربارۀ خدا فراهم می شود.
از این پس و در قسمت های بعدی این بازی، داستان حول بازگشایی زوایای پنهان سایلنت هیل گردش می کند. در قسمت دوم، ساندرلند،به دنبال یافتن نشانه هایی از همسرش که سالها قبل مرده است به سایلنت هیل می رود.
در قسمت سوم بازی، هیدر از دست پلیس ها گریخته به سایلنت هیل پای می گذارد. در این قسمت به نشانه هایی که هری برای او گذارده است روبرو می شود و در نهایت جنین خدا تولد می یابد.
در قسمت بعد، تونشِد، با سالیوان درگیر می شود. سالیوان در یکی از واخد های آپارتمان تونشد زندگی می کرده است. او که مادرش را از دست داده بود، گمان می کرد مادر واقعی اش در خانۀ تونشد است. از جهتی دیگر برای پاک نمودن کادرش قصد داشت تشریفاتی به نام 21 مرده را انجام دهد و تونشد بیست و یکمین نفر بود. در اصل در این قسمت از بازی، دنیای درد و وحشت برساختۀ ذهن سالیوان بود و او جای آلسا را پر کرده بود. سالیوان قبل از آن سه همسایۀ دیگر را نیز کشته بود. همچنین در ادامه متوجه می شویم صاحب این آپارتمان، پدر ساندرلند، نقش اول قسمت دوم بوده است.
گریدی نقش اصلی قسمت پنجم بازی است. او راننده ای است که پس از تصادف، به دنبال دختری می گردد که با قرار گرفتن مقابل کامیون، موجب تصادف می شود. در ادامه در می یابد که آن دختر همان آلسا است که دیگر باره قدرت گرفته است. او با کنار هم گذاردن قطعاتی مثلثی، وسیله ای می یابد که آلسا با استفاده از آن قدرت می گیرد. این وسیله، چیزی است که هری در قسمت اول بازی از آن استفاده می کرد.
در قسمت ششم بازی، شِفِرد، در پی خوابی به شهر سایلنت هیل می رود. این امر او را درگیر ماجراهایی می کند که در نهایت به هویت خانوادگی خویش پی می برد.
قاعدۀ بی نظمی در ماوراء
این بازی در فضایی توهمی و برزخ مانند سیر می کند. ابتدای بازی، هری که وارد شهر سایلنت هیل می شود، دانه های سفیدی می بیند که گمان می کند برفی بی موقع در تابستان باریده است. اما در ادامه متوجه می شود این دانه ای سفید، خاکستر هستند. در طول تمام بازی، فضای مه و خاکستر، ترکیب رنگ مشکی، نارنجی و قهوه ای، استفادۀ مداوم از آتش در تمام ارکان شهر و … فضایی توهمی و برزخ مانند را به ذهن متبادر می کند.
در این بازی جواب «دو دو تا» چهار نمی شود. زیرا اصلاً قاعده، قانون و نظمی بر شهر حکم فرما نیست. این فضا را که ترنس مدرنیسم نامیده می شود در فضای ماوراء الطبیعی می گذرد. خدا مخلوق درد و شیطان زاییدۀ تلفیق روح دختر و اعمال مردمان شهر است. بنابراین این بازی، یک بازی دینی است.
دنیای رنج و ذهن های فرو ریخته
همان گونه که از داستان بازی مشخص است رنج و درد پایه و اساس بازی به شمار می رود. درد و رنج است که دنیای بازی را تعیین می کند. زجر و بیگانگی است که خدا و شیطان را خلق می کند.
موجوداتی که هر یک به سبب رنجی که در دوران زندگی خویش دیده اند تغییر چهره می دهند، چه بر سر ذهن کودکانمان می آورد؟ موجوداتی که نشخص نیست چگونه به فکر سازندگان این بازی رسیده است. موجودات عجیبی که تنها عقلهای بیمار توان طراحی آن ها را دارند.
این عوامل را بگذارید کنار صدای ممتدزنگ یا «خش خش» رادیو و همچنین فضای تاریکی که بازیکن را مجبور به استفاده از چراغ قوه می کند. بازی سعی در رعب انگیز کردن فضا در بالاترین سطح ممکن دارد.
از جهتی دیگر بازیکن عموماً مجبور است از میله، چوب، آچار و وسایلی شبیه به آن برای کشتن این موجودات فوق وحشتناک استفاده کند.
نوجوانی که این بازی را طی چند روز و حتی چند ماه تمام می کند، یا باید اعصابی از فولاد داشته باشد یا ذهنی کاملاً فروریخته که چنین فضایی را می تواند در مدت زمانی طولانی تحمل کند. و البته که بعید است نوجوانانمان اعصابی چنین قوی داشته باشند.
خدا لعنت کند طراحان و مروجین این بازی را.
جهان موازی و توهم های کودکانه
«درد … زجرکشیدن … نفرت … این احساسات همیشه به همراه تاریخچه و خود شهر بوده اند … زمان میگذشت … از زمان قربانی کردنهای مردم بومی این منطقه تا بوجود آمدن جنگ داخلی بین مردم … ذهن مردم این شهر در این سالیان سعی میکرد که در برابر این زورگویی ها و این سختی ها و دردها مقاومت کند و به همین دلیل بیشتر این مردم به درون دنیای دیگر(Otherworld) خودشان کشیده شدند … ولی تمام خاطرات و احساسات این مردم توانست حتی بعد از مرگشان به زندگی در این شهر ادامه دهد و با ترکیب شدن با خاطرات و احساسات مردم دیگر توانست تبدیل به یک Otherworld جدید شود که ترکیبی از ترسها و دنیاهای مردم مختلف بود و در هر سری از بازی Silent Hill ما قدم به این دنیا ولی با دیدگاهی متفاوت میگذاریم.»( پیرامید؛ برای داستان بازی تپه خاموش)
طبعاً کودکی که روزهای متمادی در فضای وهم آلود این بازی غرق می شود، دنیایی توهمی در ذهنش پرورانده شده و از خود بیگانه خواهد شد.
خاتمه
بحث هایی بسیار فراتر از این می توان در خصوص این بازی ارائه داد. نگرش جنسی و شهوانی در کل این بازی جاری است. درد و رنج نقطۀ حرکت بازیکن است. فضای وهم آلود، خدای خود ساخته، شیطان بسیار قوی، مذهب تاریکی، صداهای ممتد ناراحت کننده، هیولاهای عجیب، قتل های چندش آور و …
ذهن کودکانمان چه می شود؟
در انتظار چه آینده ای برای نوجوانامان باشیم؟
