گروه خانواده؛ نعیمه موحد: چندوقتی است برخی ساکنان شهرهای شمالی و البته جنوبی نسبت به پدیدهای در شهرشان گلهمند هستند. پدیدهای که به دست مسافران و یا به قول بعضیها توریستها رقم میخورد و آن رعایت نکردن سبک پوشش مورد قبول عرف در شهر مقصد است.
در شبکههای اجتماعی عکسهایی از زنان با پوششهای مناسب خانه یا مردان با زیرپیراهن رکابی و شلوارک بازنشر میشود که اغلب در آنها ساکنان بومی شهرهای سیاحتی نسبت به رعایت نشدن حریم خود و خانواده و نداشتن امنیت بصری در سطح شهر گله کردهاند. این موضوع حتی دستمایه طنز و محاورات شوخی بین افراد یا در فیلم و سریالها هم شده است. آنجایی که شخصیتی که میخواهد راهی شمال کشور بشود از همان درب خانه در شهری دیگر، شلوارک به پا میکند.
جدای از مباحث مربوط به گردشگری که میگوید هر گردشگر باید سبک زندگی شهر مقصد را در پوشش و فرهنگ رعایت کند؛ واکنش مردمان ساکن در شهرهای سیاحتی شمال و جنوب ابعاد دیگری به این ماجرا بخشیده است. ساکنینی که احساس میکنند عدهای مسافر تحت عنوان توریست به خودشان این اجازه را دادهاند تا امنیت بصری آنها را در شهر محل زندگی خودشان به خطر بیاندازند.
ماجرای یک عکس
وقتی صحبت از ناهنجاری پوششی و بدحجابی در سطح شهر میشود اول از همه تصویری که در ذهن همه نقش میبندد زنان بدپوششی است که باعث آزار و اذیت روحی مردان و خانوادهها میشود. اگرچه این تصویر هم تصویر درستی است اما آنچه بعضا نادیده گرفته میشود حقوق زنانی است که به امنیت بصری آنها با دیدن مردان بدپوشش تجاوز میشود.
چندی پیش عکسی از یک مرد در حال تردد در یکی از شهرهای شمالی در فضای مجازی منتشر شد. منتشرکننده این عکس که مردی با زیرپیراهن رکابی و شلوارک در حال عبور از خیابان نشان میداد از مخاطبانش خواسته بود تا احساسشان را درباره عکس بگویند. بدیهی بود که چون صاحب عکس یک مرد بود بیشتر خانمها درباره آن اظهارنظر کنند. اما شباهت احساسات خانمها به یکدیگر درباره این عکس به خوبی نشان داد که همیشه این مردان نیستند که از بدپوششی جنش مخالف معذب میشوند و آن را ناخوشایند میدانند.
ناچاریم نگاه نکنیم
یکی از سختترین معظلات برای هر شهروندی زمانی است که در کوچه و خیابان محل سکونت خود قدم میزند اما مرتب با موردی روبهرو میشود که نمیخواهد آن را ببیند. بدپوششی در شهرهای سیاحتی یکی از این معضلات برای ساکنین شهر است. زنانی که با دیدن عکس موردنظر اظهار کردند که این صحنه به شدت برای آنها چندشآور است و در مواجه با آن سعی میکنند به آن نگاه کنند. و البته زنانی که گفتهاند این دزدیدن نگاه و اینکه هرلحظه در قسمتی از شهر مردی با پوشش نامناسب میبینند به شدت آنها را اذیت میکند.
خانم دیگری گفته بود که این سبک پوشش حتی در حریم خانواده آنها هم قابل قبول نیست و به همین خاطر فرزندان کوچکش مدام از او سوال میپرسند که چرا این افراد با لباسهای بدننما در خیابان حضور دارند و این مادر نمیداند چه جواب قانعکنندهای به آنها بدهد.
بدپوششی از شمال به جنوب
خیلی از ما تصور میکنیم بدپوششی فقط مختص شهرهای شمالی است. ولی گویا هرجا که دریا و هوای شرجی داشته باشد از بدپوششی در امان نیست. این اظهارنظر تعدادی از خانمهای جنوبی است که از از بدپوششی مردان در شهرهای محل سکونت خود آزار میبینند. یک خانم جنوبی گفته است با اینکه خودش از پوشش چادر استفاده نمیکند اما نسبت به مردان بدپوششی که در کوچه و خیابانهای شهرش تردد میکند حساس است و به همه تذکر میدهد سبک زندگی او و مردمش را رعایت کنند. تذکرهایی که گاهی از طرف مسافرین جدی گرفته نمیشود و با حرفهایی مثل «در مکان عمومی هرکاری دلم بخواهد انجام بدهد» توجیه میشود.
اهالی هم مقصر هستند
بعضی از شهروندان شهرهای شمالی و جنوبی خود اهالی را مقصر این وضعیت میدانند. این عده معتقدند اهالی به خاطر معیشت به مسافرانی که پوشش عرفی را رعایت نمیکنند، خدمات ارائه میکنند و به این ترتیب حضور این افراد در شهرهای سیاحتی به رسمیت شناخته میشود. از آن طرف خیلی از افراد بومی هم برای اینکه خدمات یا کالایشان به فروش برسد سبک پوشش خود را به سبک مسافران بدپوشش نزدیک میکنند.
جای خالی مسئولین انتظامی
در فرهنگ ما مسافر حکم مهمان دارد و بسیاری از شهروندان به خاطر رعایت حرمت مهمان از ایجاد تنش با آنهایی که فرهنگ شهرشان را رعایت نمیکنند خودداری میکنند. این دسته از شهروندان راهحل را در دست نیروهای انتظامی میدانند.
خانمی در واکنش به عکس مرد بدپوشش میگوید که این افراد هنجارشکن هستند و باید توسط نیروهای انتظامی با آنها برخورد بشود. برخورد هم میتواند شامل تعهد گرفتن برای پوشیدن لباس مناسب و با استفاده از پلاک ماشینها باشد.
اینکه این نظر تا چه حد قابل اجراست بستگی به نیروهای انتظامی و تشخیص آنها دارد. اما نکته واضح این است که شهروندان شهرای سیاحتی برای برگرداندن امنیت بصری به شهرشان روی نیروهای انتظامی و اقدام قانونی آنها حساب کردهاند.
کار فرهنگی موثر نیاز است
با کسانی که عرف اجتماعی یک شهر را به هم میریزند به طرق مختلفی میشود برخورد کرد. اما شاید باید این را هم در نظر گرفت که خیلی از افراد بدپوشش متوجه قبح عمل خود نیستند یا تصور نمیکنند که پوشش سیاحتی آنها در این حد برای مردم بومی منطقه و خانوادهها آزاردهنده باشد. یکی از گامهای موثر این است که در ابتدا زشتی این مسئله برای مسافران بازگو بشود. کار فرهنگی موثر و بازخوانی قوانین مربوط به توریسم در سایر کشورها هم از راهحلهای دیگر است.
انتهای پیام/