بسم الله الرحمن الرحیم –sardarpelang- سوال :..مخواستم بدانم که تفکر و تعقلی که در قران امده مربوط به همه زمینه ها میشود یا در بعضی موارد منع شرعی و عقلی دارد مثل در زمینه وحدانیت خدا و مسایل این قبیلی باعث گمراهی و شرک نمیشود .و کلا در هر زمینه ای تعقل جایز است؟ و انسان مجاز است در هر زمینه ای تعقل و تفکر کند؟ ایا برای تعقل در هر زمینه ای لازم نیست انسان سواد ان را داشته؟ و لااقل الفبای ان موضوع خاص را بداند؟…
جواب در ادامه
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و عرض ادب محضر کاربر محترم sardarpelang
این سوالی که شما مطرح کردید ، لازمه مقدمات و توصیحان مفصلی هستش . حتما از علمای دین سوال کنید و خودتون پیگیری کنید. حقیر هم مختصری پاسخ می دهم که فکر میکنم ناقص است و نه بسنده کنید و نه استناد فقط من باب کلیدی که شاید هم غلط باشد.
تفاوت بین تعقل و تفکر را پیگیری کنید.
در مورد فکر کردن و فکرهایی که از آن منع شدیم :
۱. فکر کردن در ذات خداوند : اولا باید در شناخت خداوند به برهان عقل و فطرت و اینها اکتفا کرد دوما اینکه مثلا در حدیث شریفی در بحارالانوار ج۶۶ ص ۲۹۲ آمده است که هر چه در ذهن شما بیاید و آن را تصور کنید در باریکترین جلوهها و مفهومهایش آن خدا نیست بلکه او هم مخلوقی مثل شماست که در وجودش احتیاج دارد و برگشت وجود او به شما است.(یعنی در فکرتان هر چیزی بیاید که خدا فرضش کنید ساخته ذهن شماست و خدا بری از این فکر است و الله اکبر) بنابراین این تفکر سودی نمی دهد چون مقصدی ندارد. اما در موردی که در مورد وحدانیت فرموده بودید برهان های بسیار دقیق و محکمی بر آن موجو ات که اگر سرچ کنید پاسخ را می یابید.(حدیث را از سایت pasokhgoo.ir نقل کردم)
۲. فکر بیهوده : برخی از افکار بیهوده و بی نتیجه است. مثلا معصوم دعا می کند که خدایا مرا از علمی که سودی ندارد برهان. یعنی برخی علوم و بعضی از افکار بیهوده هستند و فکر کردن در مورد آن ها فایده ای ندارد. مثلا برخی افکاری که ما می نشینم فکر میکنم مثلا در فلان بازی فوتبال اگر این چنین می شد بهتر بود یا بدتر کلا بیهوده است و تلف کردن وقت است.
۳. فکر گناه : برخی از افکار گناه است مثلا انسان به صحنه گناهی فکر کند که موجبات گناه دیگری را از جمله شهوانی فراهم می آورد یا چیز دیگر. بنابراین برخی افکار گناه است و ما منع شدیم از آن افکار. ضمن اینکه در حدیثی داریم که از فکر جلوی افکار شیطانی را بگیرید که می آید تا به رفتار و عادت تبدیل میشود.
در مورد تعقل و یا مسایل دیگری که احیانا پرسیده اید یا مقصود داشتید حقیر اطلاعات کاملی ندارم . باز اگر سوالتان ادامه داشت یا مصداق دیگری داشتید بپرسید. انشالله مفید بوده باشد. خدا میداند.
اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم