به عدم موفقیت در بارداری بعد از یک سال رابطه زناشویی بدون پیشگیری، به صورت عمومی نازایی گفته می‌شود و هم اکنون به طور کلی از هر ۶ تا ۷ زوج، یک زوج مبتلا به ناباروری یا ناتوانی در فرزندآوری است.
به گفته مسئول فنی مرکز فوق تخصصی درمان و تحقیقات ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی، اصولا میزان باروری بعد از یک سال از ازدواج حدود ۸۵ الی ۹۰ درصد به صورت طبیعی است؛ ۵ درصد زوج‌های باقیمانده نیز در سال دوم بارور می‌شوند.
دکتر فرشته حسنی درخصوص دلایل ابتلا به نازایی و ناباروری گفت: به صورت عمومی بررسی‌های علل نازایی بعد از یکسال شروع می‌شود اما، در مواردی اختلالات قاعدگی، عمل جراحی، عفونت‌های لگنی و… از عوامل ناباروری محسوب می‌شوند لذا، بررسی‌ها باید بعد از ۶ ماه تلاش برای بچه‌دار شدن آغاز شود.
وی با تاکید بر اینکه شانس حاملگی طبیعی و حاملگی به همراه استفاده از روش‌های کمک باروری با افزایش سن کاهش می‌یابد، افزود: اصولا درمان براساس بررسی علت نازایی صورت می‌گیرد. ۳۳ درصد اختلالات ناباروری مربوط به زنان و ۲۰ درصد ناباروری مربوط به اختلالات مردان است، ۳۹ درصد هم فاکتورهای زنانه و هم فاکتورهای مردانه دخیل هستند و ۸ درصد نیز موارد نازایی با علت ناشناخته وجود دارد. در خصوص تاثیرعوامل وراثتی و محیطی همچون سیگار یا مواد غذایی در ابتلا به ناباروری نیز باید گفت که به طور کلی شرایط و نحوه زندگی و تغذیه، روش‌های کمک باروری را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، بطور مثال استفاده از سیگار نتایج باروری را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ چرا که دارای صد‌ها ماده مضر است و می‌تواند هر یک از مراحل باروری اعم از انتقال جنین، گیرندگی رحم و میزان جریان خون رحمی را متاثر کند. قطع سیگار نه تنها برای سلامتی ضروری است بلکه میزان باروری را افزایش می‌دهد.
حسنی درباره آلودگی‌های محیطی اعم از آب و هوا گفت: بسته به منطقه جغرافیایی باید تحقیقات و پژوهش‌هایی به صورت تخصصی صورت پذیرد و متناسب با نتایج به دست آمده در خصوص آن منطقه جغرافیایی به صورت علمی اظهار نظر کرد.
وی با بیان اینکه شیوه زندگی و روش تغذیه‌ای در مراحل قبل از اقدام به بارداری، IVF (لقاح آزمایشگاهی) و روش‌های درمانی باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد، افزود: مطالعات اخیر بوضوح نشان داده‌اند که اثر فاکتورهای تغذیه‌ای بر روی گامت و جنین بسیار مهم و اساسی است. به طور مثال دیده شده است که شانس حاملگی به دنبال IVF در زنانی که سطح ویتامین D بالاتری در سرم و مایع فولیکولار داشته‌اند بطور قابل توجهی افزایش یافته است.
او اظهار کرد: شواهد اپیدمیولوژیکی به وضوح ارتباط بین افزایش وزن و اختلالات قاعدگی و نازایی و سقط و نتایج بد حاملگی و دیابت را نشان می‌دهد و مطالعات زیادی نشان داده‌اند که کاهش وزن باعث بهبودی در زنانی که دارای وزن بالا بوده‌اند، می‌شود.
این فوق تخصص زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی در پاسخ به این سوال که آیا رابطه مستقیمی بین سن و باروری وجود دارد، گفت: میزان باروری در بانوان با بالا رفتن سن کاهش می‌یابد. این کاهش به طور آهسته از ۳۰ سالگی آغاز می‌شود و سپس شدت می‌گیرد تا اینکه میزان باروری در ۴۵ تا ۵۰ سالگی نزدیک به صفر می‌شود. این کاهش می‌تواند به علت اختلال تخمک‌گذاری ایجاد شده یا به علت افزایش فیبروم رحم یا اختلالات خونریزی رحمی باشد که با جایگزینی جنین در رحم تداخل ایجاد می‌کند.
وی در خصوص امکانات و ظرفیت‌های مرکز درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی اظهار کرد: پیرو رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص افزایش جمعیت کشور و همت جهاد دانشگاهی در خصوص رفع مشکلات افراد نابارور باید گفت که امکانات و تجهیزات مدرن و بروز در این مرکز فوق تخصصی تدارک دیده شده و افراد می‌توانند با کمترین مشکل به این مرکز درمانی مراجعه کرده و از خدمات آن استفاده کنند.
