بسم الله الرحمن الرحیم – کاربر: با سلام مواردی که شما مطرح کردید که مربوط به این علمای عزیز صحیح است و بر مقلدین این علما و مراجع بزرگوار واجب است.اما باتوجه به اینکه رهبر معظم انقلاب که جمع کثیری مقلد ایشان میباشند ،درحال حاضر این مسئله یعنی ربوی بودن بانک های جمهوری اسلامی را نادرست دانسته (به خاطر اینکه سود حاصل از به کارگیری سرمایه بر اساس یکی از عقود شرعی می باشد) که میتوانید در این باب به کتاب الستفتائات بخش احکام بانک ها سوالات ۱۹۱۲،۱۹۲۱،۱۹۲۲ مراجعه شود(چون این سوالات مختص بانکهای جمهوری اسلامی است) و همچنین میتوانید این سوال را از دفتر ایشان و یا سایت ایشان بپرسید. بنابراین صحیح نیست این مساله در سایت شما که اشخاص مختلف را در بر میگیرد مطرح شود. باتشکر
جواب در ادامه
جواب مدیر به کاربر :
به نام حق
با سلام و عرض ادب
س ۱۹۲۲: آیا معاملات بانکهاى جمهورى اسلامى ایران محکوم به صحّت هستند؟ خرید مسکن و غیره با پولى که از بانکها گرفته مىشود چه حکمى دارد؟ غسل کردن و نماز خواندن در خانهاى که با این قبیل پول‌ها خریدارى شده چه حکمى دارد؟ و آیا گرفتن سود در برابر سپردههایى که مردم دربانک میگذارند، حلال است؟
به‌طور کلى معاملات بانکى که بانکها بر اساس قوانین مصوب مجلس شوراى اسلامى و مورد تأیید شوراى محترم نگهبان انجام مى دهند،اشکال ندارد و محکوم به صحّت است و سود حاصل از بکارگیرى سرمایه بر اساس یکى از عقود صحیحِ اسلامى، شرعاً حلال است، لذا در صورتى که گرفتن پول از بانک براى خرید مسکن و مانند آن تحت عنوان یکى از آن عقود باشد، بدون اشکال است ولى اگر به‌صورت قرض ربوى باشد، هرچند گرفتن آن از نظر حکم تکلیفى حرام است، ولى اصل قرض از نظر حکم وضعى صحیح است و آن مال، ملک قرض گیرنده میشود وجایز است در آن و در هر چیزى که با آن میخرد تصرّف نماید.
به طوری کلی معاملات بانکی که اینطور باشد پس اگر اینطور نبود یا بکارگیری سرمایه بر اساس یکی از عقود پس اگر نبود این شروط که برای معملات گذاشته شده مسئله علما ، کارشناسان و بزرگان است که در معاملات شروط که برخی حتی با گفتن جمله ای میتواند حرام شود طبق همین مساله است که اعتراضات از حضرت ایشان هست تا دیگران که البته امروز تلاشهای بسیاری برای درست کردن این نظام بانکی انجام میشود.
آنچه شما از امام خامنه ای فرمودید در پستهای دیگری به آن پرداخته ایم ایشان با قید اینکه شروط و عقود اسلامی رعایت شود فرموده اند که صحیح است و یا آنچه مجلس تصویب کند و شورای نگهبان تایید نهایی کند اما معاملات بسیاری را میبینیم و علما و خود امام خامنه ای هم تایید نمیکنند که نه قانونی است و نه شرعی و بر اساس هیچکدام از این مسایلی که شما فرمودید نیست آنچه در استفتائات امام خامنه ای موجود است در رساله های مراجعی که اینگونه مطالب را فرموده اند هم هست و اما اعتراضات بسیاری میشود و این هیچ تناقصی ندارد بله اگر آنچه در رسالات در مورد شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی و قیود اسلامی بیان شده که شرط صحت معاملات است به آن عمل شود که بحثی نیست ، صحیح هم هست ، مشکل اینها نیست مشکل رعایت نشدن این مسایل در برخی موارد است.
توصیه امام خامنه ای به مجلس خبرگان رهبری در اول سال ۹۰ هم : "بانکدارى اسلامى را به وجود آورده‌ایم. امروز مسائل تازه‌اى در زمینه‌ى پول و بانکدارى وجود دارد؛ اینها را بایستى حل کرد؛ باید اینها را در بانکدارى اسلامى – بانکدارى بدون ربا – دید. کى باید اینها را انجام بدهد؟ فقه متکفل این چیزهاست. البته من همین‌جا عرض بکنم که نیاز ما به کرسى‌هاى بحث آزاد فقهى در حوزه‌ى قم – که مهمترین حوزه‌هاست – برآورده نشده است" فکر میکنم دیگر حجت را در مورد نظر ایشان تمام کرده که در بانکهای ما ربا وجود دارد اگر نداشت این توصیه یک کار عبث و بیهوده ای بود مسایل جدیدی که وجود دارد و با اسلام هم زاویه از جهت معاملات ربوی نداشته باشد که ایشان چکار دارند به فقها بگویند کما اینکه ما همه ی آنچه در بانک وجود دارد را زیر سوال نمیبریم.
نظر علما ، کارشناسان ، و فقهایی که در این مورد نظرات بسیاری فرموده اند بعد از حضرت ایشان ، دیگرانی که ولایی بودن آنها بر هیچ کس پنهان نیست مطالبی را میفرمایند ما هم میپذیریم.
نکته دیگر آن که امام خامنه ای در یکی از دیدارهای دانشجویی مسلمان مسئله بسیار مهمی را مطرح فرمودند و آن این بود که در هر مسئله ای منتظر این نباشید که حتما رهبری در مورد آن مسئله حرفی بگوید و یا اظهار نظر بکند حال اینکه در مورد این مساله ایشان نظرشان بر کسی پوشیده نیست و یکی از مطالبات ایشان تحول در نظام بانکی بوده و هست که قاعدتا اگر هیچ مشکل ربوی در معاملات بانکی وجود نداشت ایشان طرح تحول نظام بانکی که یکی از بخش های مهم آن بانکداری بدون رباست را پیگیری نمی کردند
نکته بسیار مهم پایانی مساله لیبرالیسم و اباحه گری است لیبرالیسم یا ابحه گری از سوی امام خامنه ای در سال ۱۳۸۰ مطرح شد و زاویه جدی ایشان با این مساله که در حقیقت ضدیت اسلام است با لیبرالیسم ، یکی از شقوق لیبرالیسم اقتصاد است یکی از شقوق اقتصاد لیبرالی بانک است مسایل بسیار دیگری وجود دارد که زندگی مردم را آلوده کرده آیت الله مصباح یزدی به طور مثال در مورد اوراق قرضه هم مطلبی را فرموده بودند پس اگر ما درقبول این مسایل از سوی حضرت ایشان و دیگرانی که در اصل تفسیر میکنند مثل آیت الله مصباح ، به گفته حضرت آقا مطهری زمان و علامه طباطبایی زمان هستند تردید کنیم آنگاه در مراحل بعدی جا می مانیم و اصطلاحا کپ میکنیم
والسلام.
