«جان کری»، وزیر خارجه، «ارنست مونیز»، وزیر انرژی و «جک لو»، وزیر خزانه‌داری آمریکا روز پنجشنبه در نشستی در کمیته روابط خارجی سنا از نتایج پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ دفاع کردند.
در ادامه متن کامل سخنرانی جان کری وزیر امورخارجه امریکا را در کمیته روابط خارجی سنا آمده است:
جناب کورکر رئیس کمیته، جناب کاردین عضو ارشد کمیته و دیگر اعضای این کمیته که دوستان و همکاران سابق من هستید، تشکر می‌کنم از اینکه این فرصت به من داده شده است تا با شما درباره توافق جامعی صحبت کنم که ما و شرکایمان در گروه ۱+۵ با ایران درباره آینده برنامه هسته ای این کشور به آن دست یافته ایم. و اجازه می‌خواهم که برای همه کسانی که اینجا نشسته‌اند تأکید کنم که تنها ایالات متحده آمریکا نیست بلکه سایر قدرت‌های هسته ای نیز هستند: فرانسه، انگلیس، روسیه و چین. آن‌ها درک بسیار خوبی از موضوع و چالش‌های آن دارند و من از آن‌ها و آلمان ( که کشور به‌علاوه یک بود) تشکر می‌کنم که همگی همکاری و کمک کردند و همه آن‌ها یک طرف از این بحثها بودند.
بنابراین شما صرفا نگاهتان به موضوعات مورد مذاکره نباشد، بلکه این‌طور نگاه کنید که جامعه بین المللی و پنج بعلاوه یک، زیر نظر سازمان ملل متحد مذاکراتی انجام داده اند و آن‌ها احمق نیستند. آن‌ها متخصص هستند. هریک از آن‌ها در حوزه فناوری هسته ای، انعقاد قرارداد و راستی آزمایی افراد باهوشی هستند که یک عمر در این کارها وقت صرف کرده‌اند و مهر تاییدشان را پایین این توافق زده‌اند.
خُب، دو نفر دیگر از اعضای کابینه – جک لو وزیر خزانه داری و ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا – نیز همراه من هستند که کمک‌هایشان برای رسیدن به این توافق بسیار ارزشمند بود. از همه شما و همچنین از نقشی که کنگره ایفا کرد تشکر می‌کنم.
افتخار می‌کنم که در زمانی که برای تحریم ایران تلاش می‌کردیم من رئیس همین کمیته بوده‌ام. همه ما آن بحث‌‌های طولانی را به خاطر می‌آوریم و آن تحریم‌ها را با اتفاق آرا به تصویب رساندیم. تحریم‌هایی که نقش اساسی‌ای در کشاندن ایران به پای میز مذاکره داشتند و روشن ساختند که ما نیاز به مذاکرات جدی و سازنده با ایران داریم.
خُب، از روزی که این گفتگوها آغاز شد ما به صراحت اعلام کردیم که هیچ چیزی کمتر از توافق خوب را نخواهیم پذیرفت. ما از همان ابتدا بسیار شفاف و روشن مشخص کردیم منظورمان چیست یعنی توافقی که همه چهار مسیر دستیابی ایران به بمب اتمی را مسدود کند، دو مسیر آن از طریق اورانیوم و یک مسیر از طریق فراوری پلوتونیوم و یک مسیر پنهان زیر زمینی. ما استانداردهای خود را مشخص کردیم. ما معتقدیم به این استانداردها دست یافته ایم.
پس از حدود دو سال گفتگوهای بسیار فشرده، واقعیتها بسیار شفاف و روشن شده اند و طرحی که هفته گذشته در وین اعلام شده، واقعا همان توافقی است که سبب بسته شدن مسیرهای مذکور می شود و برای ما ضمانت‌هایی از طریق تعهد مادام العمر به NPT و همکاری ایران فراهم می‌کند، و ما خواهیم دانست که ایران چه کارهایی انجام می دهد.
خُب، جناب رئیس- سناتور، باب کورکر- در نطق ابتداییشان جملاتی در خصوص اینکه اگر به ایران آن‌چیزهایی را که می‌خواهد بدهیم، گفتند.
بزرگان، آن‌ها پیش از این آنچه را می‌خواهند به دست آورده‌اند. آن‌ها ۱۰ سال پیش یا قبل‌تر، به آن رسید‌اند. آن‌ها پیش‌تر از این به چرخه سوخت هسته‌ای رسیده‌اند. زمانی که ما مذاکرات‌مان را شروع کردیم ایران حجمی از مواد حاصل از شکافت را در اختیار داشت که برای ساخت ۱۰ تا ۱۲ بمب هسته‌ای کافی بود. در حالی که دولت قبلی با آن‌ها ها بر سر این موضوع مهم بسیار درگیر بود آن‌ها از ۱۶۳ سانتریفیوژ در سال ۲۰۰۳ به ۱۹۰۰۰ سانتریفیوژ رسیدند.
پس این متن درخواستی برای این نیست که هر آنچه که می‌خواهند به آن‌ها بدهیم. منظورم این است که این درخواستی است برای اینکه چگونه می توانید مانع برنامه آن‌ها شوید و آن را به تعویق بیندازید، چگونه می‌توانید برنامه تسلیحاتی آن‌ها، را تکه تکه کنید و از بین ببرید، نه همه‌ی برنامه هایشان را.
بیایید بفهمیم که چه چیزی واقعا اینجا روی میز قرار داشت. ما برنامه ریزی کردیم تا توانایی آن‌ها برای ساخت سلاح اتمی را نابود کنیم، و به این هدف دست یافتیم، هیچکسی در خصوص اینکه ما عملا تمام برنامه هسته‌ای آن‌ها را از بین ببریم حرفی نمی‌زد، و ما در این خصوص وقتی صحبت می‌کردیم که آن‌ها از ۱۶۳ سانتریفیوژ به ۱۹۰۰۰ سانتریفیوژ رسیدند.
همه کسانی که اینجا بر این کرسی‌ها تکیه زده‌اید می دانید که گزینه ما برای متوقف کردن آن بود. به این اقدام نظامی می‌گفتیم، چرا که آن‌ها از هیچ راه دیگری قصد متوقف کردن آن برنامه را نداشتند و آن‌ها قبلا این را ثابت کرده‌اند. در تمام طول آن سال‌ها این را اثبات کردند.
براساس مفاد این توافق، ایران اکنون موافقت کرده که ۹۸ درصد از ذخایر اورانیوم غنی شده خودش را داوطلبانه از بین ببرد، دو سوم از سانتریفیوژهای نصب شده خود را باز کنند ( قطعات هر سانتریفیوژ را از هم جدا کنند) و قلب رآکتور آب سنگین خودش را کنار بگذارند و آن را با سیمان پر کند.ایران موافقت کرده‌است که از ساخت یا دستیابی به اورانیوم با سطح غنای بسیار بالا و پلوتونیوم تسلیحاتی حداقل برای ۱۵ سال خودداری کند و اگر آن‌ها اقدام به انجام این کار کردند، آقای ارنست مونیز-وزیر انرژی آمریکا- به شما خواهد گفت که ما به سرعت متوجه این اقدام آن‌ها خواهیم شد.
ایران همچنین با پذیرش پروتکل الحاقی موافقت کرده‌است و پروتکل الحاقی نتیجه تجربه شکست خورده، در خصوص کره شمالی است که دقیقا به ما توانایی دسترسی های اضافی را می‌دهد که ما از طریق آن می‌دانیم که ایران چه کاری انجام می‌دهد و آن‌ها باید برای اینکه تحریم های سازمان ملل در پایان این روند برداشته شوند، قبل از آن پروتکل الحاقی را در کشورشان به تصویب برسانند. آن ها باید این را به تصویب مجلس خودشان برسانند. آن‌ها موافقت کرده‌اند که با آن زندگی‌شان را از روز اول شروع کنند. آن‌ها قصد دارند با پروتکل الحاقی زندگی کنند. به علاوه، اقدامات شفافیت ساز اضافی‌ای وجود دارند که در ادامه جلسه در خصوص آن‌ها سخن خواهم گفت.
خُب، اگر ایران در اجرای تعهدات خود بدعهدی کند، ما متوجه خواهیم شد و ما به‌سرعت متوجه خواهیم شد و قادر خواهیم بود تا پاسخ متناسب این کار آن‌ها را با تحریم مجدد بدهیم و می‌توانیم از سخت‌گیرانه ترین گزینه‌هایی که امروز در اختیار داریم نیز استفاده کنیم.
هیچ یک از آن‌ها در هرنقطه‌ای از زمان از روی میز برداشته نخواهند شد. بنابراین، بسیاری از اقداماتی که در این توافقنامه وجود دارد تنها برای ۱۰ سال، ۱۵سال، ۲۰ سال و ۲۵ سال نیستند، اقداماتی وجود دارد که مختص هریک از این دوره‌های زمانی است، اما این اقدامات برای یک عمر است، این اقدامات همیشگی هستند، تا زمانی که ایران تحت قوانینNPT باشد این اقدامات ادامه خواهند داشت. در ضمن، کره شمالی از NPT خارج شده است اما ایران از NPT خارج نشده است.
دو سال پیش وقتی‌که مذاکرات شروع شد را به خاطر بیاورید، ما با ایرانی مواجه بودیم که در تاسیسات زیر زمینی و مخفیانه اش غنی سازی ۲۰ درصد انجام می‌داد. و آن‌ها به‌سرعت، اورانیوم غنی‌سازی شذه خود را ذخیر می‌کردند و نزدیک به ۲۰ هزار سانتریفیوژ در تاسیسات خود نصب کرده بودند. آن‌ها یک راکتور آب سنگین ساخته بودند که قادر به تولید پلوتونیم تسلیحاتی بود که حجم تولید آن برای ساختن سالانه یک یا دو بمب اتم کافی بود. متخصصان زمان گریز هسته‌ای ایران را ارزیابی کردند، به این نتیجه رسیدند که ، فاصله زمانی مورد نیاز برای تولید موارد شکافت پذیر لازم برای ساختن یک بمب هسته‌ای، دو تا سه ماه است. اگر این قرارداد رد شود، ما بلافاصله به همان نقطه بازخواهیم گشت، با این تفاوت که حمایت دیپلماتیکی که از سوی سایر کشورها ایجاد شده است،و ما آن را فراهم کرده‌ایم، یک شبه ناپدید خواهد شد.
اجازه دهید تاکید کنم، جایگزین این قراردادی که ما به آن دست یافته‌ایم، بعضی از این تبلغات مزورانه و تاحدودی غیر صادقانه‌ای نیست که من در تلوزیون دیده‌ام. جایگزین این یک «توافق بهتر» نیست، که بعضی ها از آن یک اسب تک‌شاخ خیالی می‌سازند که دربردارنده تسلیم ایران است. ، این خیالی بیش نیست، خیلی آشکار و ساده است، و سازمان‌های اطلاعاتیمان میتوانند این موضوع را به شما خواهند گفت. هر یک از بخش‌های سازمان‌های اطلاعاتی ما این واقعیت را برای شما تایید خواهند کرد. ما می توانیم بین این دو یکی را انتخاب کنیم:
۱- یک توافقنامه که محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران را تضمین خواهد کرد و آن را به دقت تحت نظر قرار خواهد داد و آن را به یک برنامه کاملا صلح آمیزمبدل خواهد کرد را انتخاب کنیم
۲- یا اصلا با ایران قراردادی امضا نکنیم.
این ها انتخاب‌های ماست.
حقیقت این است که ۱۸۹ کشور هستند که با NPT زندگی می‌کنند: همانطور که می‌دانیم پنج کشور از این‌ها اصلی ترین قدرت‌های هسته‌ای سازمان ملل هستند، و ۱۸۴ کشور دیگر ، فاقد قدرت و توانایی هستند اما با آن زندگی می‌کنند. و ما درسایه اقدامات محترمانه آژانس بین الملللی انرژی اتمی که اقدامات سایر ۱۸۴ کشور و ۱۲ کشور دیگری که غنی سازی می‌کنند را به دقت تضمین می‌کند زندگی می‌کنیم.
خُب، اگر کنگره آمریکا، به طور یکجانبه به این سمت برود که توافقی که در وین انجام شده را رد کند، نتیجه‌اش این خواهد بود که ایالات متحده، از هریک از محدودیت هایی که ما به‌دست آورده‌ایم دور خواهد شد و یک چراغ سبز بسیار بزرگ برای ایران خواهد بود تا با دوبرابر سرعت قبل به غنی‌سازی اورانیوم بپردازد. و با سرعت تمام اقدام به تکمیل رآکتور آب سنگین خود نماید و سانتریفیوژهای جدید و کارآمدتری را نصب نماید و همه این‌کارها بدون بازرسی های بی سابقه و کم نظیر و اقدامات شفافیت ساز که به ما اطمینان می‌بخشند، انجام خواهند گرفت و عقبگرد داوطلبانه آن‌ها از برنامه‌شان انجام نخواهد شد.
علاوه بر این، اگر ایالات متحده، بعد از مذاکرات مجدانه و بی‌وقفه با ۵ طرف دیگر، بر سر این توافق چندجانبه، از شرکای خود دور شود، ما تنها خواهیم ماند، شرکای ما در این مسیر همراه ما نخواهند بود. در عوض، آن‌ها از برقراری رژیم تحریم‌های چندجانبه‌ای که منجر شد تا ما امروز به اینجا برسیم فاصله خواهند گرفت. و ما بهترین شانس خودمان را برای حل صلح‌آمیز این مسئله را هدر خواهیم داد.
پس، اشتباه نکنید. رئیس جمهور اوباما صراحتا گفته است که ما هرگز یک ایران مجهز به سلاح اتمی را نخواهیم پذیرفت. او تنها رئیس جمهوری است که سلاحی را توسعه داد که قادر به تضمین این موضوع است. و او تنها این سلاح را گسترش و توسعه نداد بلکه آن را مستقر و پابرجا کرد.
اما حقیقت این است که ایران – با وجود اینکه هیچ یک از ما خواهان این نیستیم اما چه برای ما خوشایند باشد یا ناخوشایند- ایران با تکمیل چرخه سوخت هسته‌ای تجربه خود را گسترش و توسعه داده‌است. آن‌ها به قدری پیشرفت کرده‌اند که قادر به تولید مواد شکافت پذیر لازم برای ساخت بمب اتمی هستند و ما نمی توانیم دانش آن‌ها را بمباران کنیم یا دانش آن‌ها را تحریم کنیم.
به یاد بیاورید، تحریم ها نتوانستند برنامه هسته‌ای ایران را از رشد مداوم و پیوسته تا رسیدن به نقطه ای که مواد شکافتنی لازم برای تولید ۱۰ بمب هسته‌ای را فراهم کند باز دارند. بر خلاف کره شمالی که سلاح اتمی ساخت، و یکی از آن‌ها را منفجر کرد و از NPT خارج شد، ایران هیچ یک از این کارها را انجام نداده‌است.
حقیقت این است که برنامه تدوین شده در وین، بهتر از هر جایگزین دیگری که بدر مورد آن حرف زده بشود، خواهد توانست ابزارهای محدودسازی قوی‌تر و جامع‌تر و پایدارتری را برای محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران فراهم کند. و به آن‌هایی که فکر می کنند که به خاطر آنچه ممکن است بعد از ۱۵، ۱۶ یا ۲۰ سال اتفاق بیفتد ، با این توافق می‌خواهند مخالفت کنند یادآوری می‌کنم که اگر ما از این راه دور شویم، بدون هیچ یک از شرایط تایید و تحقیق و بازرسی بلند مدت یا پادمان‌های شفافیت‌ساز که ما آن‌ها را وضع کردهیم، ۱۵، ۱۶ یا ۲۰ سال دیگر همین فردا شروع خواهد شد.
خُب، در طول هفته گذشته، من در خصوص اینکه دقیقا این قرارداد دقیقا «چه چیزی هست»، بسیار صحبت کرده‌ام. من همچنین می‌خواهم این موضوع را شفاف کنم که این توافق تلاش می‌کند که هرگز «چه چیزی نباشد» .
اول از همه، بعنوان رئیس تیم مذاکره کننده، من می‌توانم به شما عرض کنم که، هرگز کلمات، «هرکجا و در هرزمان» را به زبان نیاورده‌ام و این جزء بحث های که ما با ایرانی‌ها داشتیم نبود‌ه‌است. این طرح برای رسیدگی به مسئله هسته‌ای طراحی شده‌است. تنها برای مسئله هسته‌ای، چون ما می‌دانستیم که اگر گرفتار بحث در خصوص مسائل دیگر شویم دیگر به جایی نمی‌رسیدیم که به توقف برنامه هسته‌ای ایران نیازمند باشیم .این چندگام عقب نشینی استراتژیک مثل یک بوکسور است، همیشه آنجا خواهیم ماند، و در خصوص یک جنبه یا جوانب دیگر گفت‌و گو خواهیم کرد.
بالاترین اولویت رئیس جمهور اوباما این بود که مطمئن شود ایران نتواند سلاح هسته‌ای بسازد، بنابر برنامه های ما در این راستا تنظیم شدند. ما شروع به‌این کار نکردیم، و این کار را دوست نداریم – من طرح‌های جامعی دارم که اگر شما آن ها را بخواهید، آن‌ها را برای شما توضیح خواهم داد، در خصوص اینکه چگونه بر دیگر فعالیت‌های ایران غلبه خواهیم کرد، علیه تروریسم، حمایت های آن ها در این زمینه، کمک‌های آن‌ها به گروه های خشونتگرا در خاورمیانه و دیگر چیزها. همه این موضوعات غیرقابل قبول هستند. همینطور که برای شما غیرقابل قبول هستند برای ما نیز غیر قابل پذیرش هستند. اما من خبرهایی برای شما دارم. غلبه بر ایران دارای یک سلاح هسته‌ای با غلبه بر ایرانِ بدون سلاح هسته‌ای بسیار متفاوت است. و ما تضمین می‌کنیم که آن‌ها سلاح اتمی نخواهند داشت.
بنابراین ما در حال همکاری بسیار نزدیک با کشورها حاشیه خلیج هستیم. درست همین امروز وزیر امورخارجه عربستان سعودی – اشتون کارتر ، (وزیر دفاع آمریکا) دیروز آنجا بود- گفت: توافق هسته‌ای ایران، همه مفاد لازم برای محدود کردن ایران برای رسیدن به سلاح هسته‌ای را دارا می‌باشد. این عربستان سعودی است. امارات نیز حامی این توافق است. وزیر امور خارجه ایران آخر این هفته قصد سفر به امارات را دارد.
بنابراین، من مایل ام که پیشنهاد کنم، ما فشار خودمان بر ایران در خصوص آمریکایی‌های گم شده و در خصوص آزادی هر چه سریع‌تر آمریکایی‌هایی که به ناحق دستگیر شده‌اند را ادامه دهیم. و در تمام منطقه هیچ چالشی وجود نخواهد داشت که ایران در آن ایفای نقش کند و ما از آن عقب نشینی کنیم. اما من به شما خواهم گفت، که هیچ یک از این چالش‌ها در صورتی که ایران دارای سلاح هسته‌ای باشد حل نخواهند شد.
البته، نتیجه نمی‌تواند تنها با تحریم تضمین شود. من آرزویم بود که ممکن بود. اما ممکن نیست. همانطور که با اقدام نظامی نیز به تنهایی نمی‌تواند تضمین شود. نظامی‌های ما این موضوع را به ما می‌گویند. تنها گزینه پایدار در اینجا یک راه‌حل دیپلماتیک دقیق از نوع آن چیزی است که در وین به آن رسیدیم.
و در مورد توافق ما معتقدیم- و اعتقاد داریم این را در امروز و روزهای آتی به شما نشان خواهیم داد- که کشور ما و متحدانمان را امن تر می‌کند. این توافق اطمینان می‌دهد که برنامه هسته‌ای ایران برای همیشه، تحت نظارت‌های شدید خواهد بود و ما در جریان هرکاری که انجام بدهند خواهیم بود و این توافق تضمین می‌کند که جامعه جهانی در خصوص اینکه صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران اطمینان حاصل کنند.
و همه ما بر سر این موضوع نیز اتفاق نظر خواهیم داشت که باید علیه سایر کارهای ایران در منطقه که نسبت به آن‌ها معترض هستیم اقدام لازم صورت بگیرد.
ما معتقدیم که این یک توافق خوب برای جهان است، یک توافق خوب برای آمریکاست، یک توافق خوب برای ما و متحدانمان در منطقه است، و ما فکر می‌کنیم که سزاوار پشتیبانی شماست-سنای آمریکا- است.
منبع : رجانیوز
