نودیها:آن‌قدر اوضاع قمر در عقرب شده که حتی اقشار کم‌درآمد به تقسیم خانه‌ها برای یافتن سرپناه، پناه آورده‌اند. در آمار ۹۵، ۱۲۰هزار خانوار در کل ایران هستند که دو خانوار بیشتر در واحدهای مسکونی ۵۰متر و کمتر زندگی می‌کنند.
چندی‌پیش با انتشار آمار «سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵»، مشخص شد آمار سکنی در واحدهای مسکونی بین ۵۰ مترمربع و کمتر افزایش یافته و به ٩,٧ درصد رسیده، اما درعین‌حال کارشناسان این حوزه معتقدند تعداد خانوارهایی که در یک واحد مسکونی با این متراژ زندگی می‌کنند هم با افزایش روبه‌رو شده است. این گزاره، به این معناست که برخی خانوارهای کم‌درآمد پذیرفته‌اند در واحدهای مسکونی ۵۰ مترمربع و کمتر، با خانواده دیگری شریک شوند.
یکی از کارشناسان گفته، طبق آمار سرشماری سال ۸۵، ۱۲۰ هزار خانوار در کل ایران هستند که از دو خانوار بیشتر در واحدهای مسکونی ۵۰ متر و کمتر زندگی می‌کنند.
کمال اطهاری، اقتصاددان با تأکید بر اینکه “اکنون شاهد چندخانواری هستیم”، می‌گوید: اگر میانگین خانوار را چهار نفر در نظر بگیریم، سرانه هر فرد به‌طور متوسط حدود شش مترمربع خواهد شد، درحالی که سرانه حداقلی برای هر فرد به‌طور متوسط باید ۱۲ مترمربع باشد.
به‌گفته اطهاری، طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، از بین یک‌‌میلیون و ۴۰۰ هزار نفری که در واحدهای مسکونی ۵۰ مترمربع و کمتر زندگی می‌کنند، در یک‌‌میلیون و ۳۷۰ هزار واحد مسکونی یک خانوار زندگی می‌کند و حدود ۵۰ هزار واحد مسکونی، دارای دو خانوار یا چند خانوار به‌عنوان ساکن هستند.
این اقتصاددان معتقد است: هرچند در ظاهر با کاهش این رقم مواجهیم اما مطالعات میدانی نشان می‌دهد تراکم در خانوار مسکونی بیشتر شده و در کنار آن، اجاره‌نشینی هم افزایش یافته است. اینها مؤید آن است که تعاریف مرکز آمار از شمارش خانوارهای دسته‌جمعی تغییر کرده و باید در انتظار آمارهای تفصیلی بود.
کمال اطهاری، اقتصاددان متخصص در حوزه مسکن، دراین‌باره می‌گوید: بعد از یک دوره که سطح زیربنای واحدهای مسکونی و تعداد اتاق‌های در اختیار خانوار روند فراینده‌ای داشته، این روند رو به کاهش گذاشته و در کنار آن با افزایش اجاره‌نشینی روبه‌رو هستیم.
او با اشاره به طرح مطالعاتی روی حاشیه کلان‌شهر تهران، می‌افزاید: آن‌طور که در آمارهای سری زمانی می‌بینیم، هرچه از مرکز استان دورتر می‌شویم، نسبت خانوارهای کم‌درآمد دوبرابر متوسط می‌شود و در کنار آن، واحدهای مسکونی کم‌مساحت نیز افزایش می‌یابد. در حقیقت هرچه از تهران دورتر می‌شوید، نسبت فقر افزایش یافته و وضعیت خانوار بدتر می‌شود.
این اقتصاددان با بیان اینکه در واحدهای مسکونی زیر ۵۰ مترمربع، گاه دو خانوار زندگی می‌کنند، می‌گوید: در آمار ۹۵، ۱۲۰ هزار خانوار در کل ایران هستند که دو خانوار بیشتر در واحدهای مسکونی ۵۰ متر و کمتر زندگی می‌کنند. البته تعداد پایین است اما این آمار نشان می‌دهد نظام تأمین اجتماعی نتوانسته درست عمل کند.
اطهاری با بیان اینکه این آمار، ایجاد شکاف و افزایش ضریب جینی را در بخش مسکن نشان می‌دهد، ادامه می‌دهد: تجزیه و تحلیل آمار سال ۱۳۹۰ هم این موضوع را نشان می‌داد و اکنون نیز مشاهدات نمونه‌گیری ما این فرآیند را تأیید می‌کند.
این اقتصاددان با اشاره به علل این رخدادها تصریح می‌کند: سیاست‌های تعدیل اقتصادی و درعین‌حال رکود و تورم توأمان و تشدید بی‌کاری سبب شد افراد به سکونتگاه‌های غیررسمی روی بیاورند. این پدیده در ادامه دامنگیر سکونتگاه‌های رسمی هم شد و اکنون در مناطق رسمی هم شاهد هستیم واحد مسکونی فرضاً ۳۰متری هم تفکیک و به دو خانوار اجاره داده می‌شود.
تسنیم
