نودیها:« از هر ۱۵۰ دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف ۱۴۹ نفر مهاجرت میکنند»، آماری که در چند روز گذشته ارائه شد و جامعه علمی کشور را در بهت فرو برد که آیا این آمار واقعا صحت دارد؟
رئیس دانشگاه صنعتی شریف آن را تکذیب کرده و میگوید: این آمار دروغ محض است.
فتوحی اما خودش آماری نمیدهد؛ هر چه اصرار میکنیم که اگر این آمار دروغ است شما آمار درست را بدهید، مثل بیشتر مسؤولانی که نمیخواهند گزارش دهند، جلسه را بهانه کرده و تلفن را قطع میکند.
مسؤولان بنیاد ملی نخبگان هم که این روزها سکوت را ترجیح میدهند، انگار نه انگار که مقام معظم رهبری سال گذشته درباره فعالیت این بنیاد تذکر دادند.
البته چندی پیش در یک نشست خبری این موضوع را از مخبردزفولی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی نیز جویا شدیم که وی گفت: معاون علمی و فناوری رئیس جمهور مسئول بنیاد ملی نخبگان است، مقام معظم رهبری سال گذشته تذکر دادند که اگر معاونت علمی به دلیل حجم فعالیتها به کارهای بنیاد رسیدگی نمیکنند بنیاد از معاونت تفکیک شود که اگر ما در این زمینه شواهدی پیدا کنیم ممکن است برای تغییر در اساسنامه شورا تصمیم بگیریم.
مخبر دزفولی گفت: قرار است معاونت علمی تا پایان فصل پاییز گزارشی از وضعیت بنیاد ارائه دهد.
البته پس از این نشست چندین بار از مسؤولان مختلف پیرامون گزارش بنیاد نخبگان به شورا سوال کردیم که یا سکوت کردند یا اظهار بیاطلاعی.
با این وجود کسی را پاسخگوتر از سعید سهراب پور نیافتیم که هم به مدت طولانی ریاست دانشگاه صنعتی شریف که همان محبوبترین دانشگاه کشور و مهد نخبگان است را داشته و هم مدتی قائم مقام بنیاد ملی نخبگان بوده است.
سهرابپور نیز آمار ارائه شده درباره مهاجرت نخبگان دانشگاه شریف را کذب دانست و گفت: چنین آماری دروغ است، اصلا مگر میشود تمام فارغالتحصیلان ما به خارج بروند؟ من زمانی که در بنیاد ملی نخبگان مسؤولیت داشتم آمار خروج نخبگان را ارائه دادم که در رشتههای علوم انسانی و علوم تجربی مهاجرت کم بود ولی در رشتههای مهندسی حدود ۲۰ درصد مهاجرت داشتیم که این آمار فقط مربوط به نفرات برتر کنکور و المپیادیها بود.
سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور نیز در تازهترین آماری که ارائه داده، گفته است: ایران از نظر تعداد دانشجو در کشور آمریکا یازدهم یا دوازدهم است.
مقام معظم رهبری تاکید کردند که بررسی مهاجرت نخبگان در دستور کار باشد، شورای عالی انقلاب فرهنگی هم از بنیاد ملی نخبگان، گزارش عملکرد خواسته است و قرار بوده تا پایان پاییز این گزارش ارائه شود ولی با گذشت حدود یک ماه از زمستان هنوز خبری از این گزارش نیست و توقف روند ارائه آمار از آخرین وضعیت مهاجرت نخبگان در کشور تاکنون انتقادهای مختلفی را از سوی نهادهای تصمیمگیر و سیاست گذار کشور به دنبال داشته است.
در هر صورت مسئولان علمی کشورمان از ارائه آمار مهاجرت نخبگان به خارج از کشور طفره میروند اما مگر اینکه مردم تعداد مغزهای رفته را بدانند یا ندانند در اصل این تراژدی ایرانی فرقی میکند؟ مهم این است که مغزهای کشوری که روزی مهد علم دنیا بوده و حتی هنوز کتاب ابن سینایش در دانشگاههای خارجی تدریس میشود از این کشور خارج میشوند و در سالهای نه چندان دور آینده باید علم را از دیگران بخریم، علمی که مقام معظم رهبری به تولید بومی آن تاکید دارند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور نیز بارها گفته است که نمیتوان با پول و چند پژوهش سر راهی نخبگان کشور را حفظ کرد بلکه تا زمانی که اقتصاد دانشبنیان را پیاده نکنیم نمیتوانیم مانع فرار مغزها شویم و نخبگان را حفظ کنیم.
بنابراین مسؤولان کشورمان باید به دنبال طرح و برنامهای برای جذب نخبگان در کشور باشند.
علی اکبر ولایتی رئیس هیأت مؤسس دانشگاه آزاد در ابتدای مسؤولیتش در این دانشگاه در این باره گفت: ما چند توقع ملی داریم که یکی از آنها جلوگیری از خروج نخبگان از کشور است، پدیده فرار مغزها یک بلای جهانی است. یعنی سرقت نامحسوس و به ظاهر مشروعی که برای فراری دادن مغزها انجام میشود و برای نخبگان تور پهن میکنند، برخی کشورها هم با ما عناد دارند. مثلا کانادا بدون هیچ اتفاقی سفارتخانهاش را بست و بیشترین فشار را بر ایرانیها آورد و نخبگان بسیاری از کشور ما برد. بنابراین ما پیشنهاد کردیم که کار جذب مغزها در کشور خودمان انجام شود.
ولایتی از تصویب بودجهای در دانشگاه آزاد برای برنامهریزی در راستای جلوگیری از خروج نخبگان خبر داده بود که نخبگان نیز جز همین حمایتها چیزی برای ماندن نمیخواهند.
نخبه ایرانی میخواهد همینجا در وطن مورد حمایت قانونی و مادی و معنوی باشد تا علمش را برای هموطنان خودش به کار گیرد و منتظر اشارهای از مسؤولان است.
فارس