گناه رایج در ادارات

اشتراک گذاری :

سایت نودیها :  در دنیای ترازوها وسایل فوق مدرن و دقیقی وجود دارد که حساس ترین و ناچیزترین وزن‌ها را محاسبه و مشخص می‌کند؛ ولی با این حال این چنین به نظر نمی‌رسد که این ترازوهای دقیق از عهده و توانایی محاسبه همه وزن‌ها بر آیند. این در حالی است که در روز قیامت خدای متعال با علم و آگاهی خود به احوال بندگان آگاه بوده و از کوچک‌ترین و ناچیزترین رفتارهای بشر باز خواست می‌کند، خدای متعال در خصوص دقت حسابرسی روز قیامت می‌فرماید: «فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ خَیْراً یَرَهُ وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ شَرًّا یَرَهُ؛[الزلزله/۷و۸] پس هر کس هموزن ذرّه‌‏اى کار خیر انجام دهد آن را مى‌بیند! و هر کس هموزن ذرّه‌‏اى کار بد کرده آن را مى‌بیند!»،

«مثقال» در لغت هم به معنى ثقل و سنگینى آمده، و هم ترازویى که با آن سنگینى اشیاء را مى‏‌سنجند، و در اینجا به همان معنى اول است. براى «ذره» نیز در لغت و کلمات مفسران تفسیرهاى گوناگونى ذکر شده است: گاه به معنى مورچه کوچک، و گاه گرد و غبارى که وقتى دست را بر زمین بگذاریم و برداریم به آن مى‌چسبد، و گاه به معنى ذرات بسیار کوچک غبار که در فضا معلق است و به هنگامى که آفتاب از روزنه‌ه‏ایی به اطاق تاریک مى‌تابد، آشکار مى‏‌شود، تفسیر شده است.[۱]

شدیدترین حسابرسی و اندازه‌گیری‌ها:

بر اساس آموزه‌های اسلامی، هیچ انسانی در این دنیا یله و رها نبوده و تمام اعمال و رفتارهای او در مقابل شدیدترین کنترل‌ها قرار دارد. کوچکترین و ریزترین رفتار و عمل انسان در برابر دیدگان الهی پنهان نمی‌ماند؛ کما اینکه خدای متعال بارها خود را به بصیر و آگاه بودن به احوال بندگان معرفی فرموده است: «إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ غَیْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بَصیرٌ بِما تَعْمَلُونَ؛[حجرات/۱۸] خداوند غیب آسمان‌ها و زمین را مى‏‌داند و نسبت به آنچه انجام مى‏‌دهید بیناست!». خدای متعال در زوایاى قلب بندگان حضور دارد، و از آنچه در آن مى‏‌گذرد کاملاً با خبر است. او از تمام اسرار اعماق زمین و غیب آسمان‌ها آگاه است، بنابراین چگونه ممکن است از درون دل بندگان و نوع عملکرد و رفتار ایشان در خفا و آشکار بی‌خبر باشد؟[۲] در آیه دیگر خدای متعال در خصوص علم و آگاهی خود به احوال بندگان می‌فرماید: «أَلا إِنَّ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ قَدْ یَعْلَمُ ما أَنْتُمْ عَلَیْهِ وَ یَوْمَ یُرْجَعُونَ إِلَیْهِ فَیُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا وَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلیمٌ؛[نور/۶۴] آگاه باشید که براى خداست آنچه در آسمان‌ها و زمین است او مى‏‌داند آنچه را که شما بر آن هستید، و (مى‏ داند) روزى را که بسوى او بازمى‏‌گردند و (در آن روز) آنها را از اعمالى که انجام دادند آگاه مى‏‌سازد و خداوند به هر چیزى داناست!».

ایستگاه اندیشه قرآنی(کمی تأمل)

قابل توجه اینکه در این آیه، سه بار بر روى علم خدا نسبت به اعمال انسان‌ها تکیه شده است و این به خاطر آن است که انسان هنگامى که احساس کند، کسى به طور دائم مراقب او است، و ذره‌اى از پنهان و آشکارش بر او مخفى نمى‏‌ماند. این اعتقاد و باور اثر تربیتى فوق‌العاده روى او مى‏‌گذارد و ضامن کنترل انسان در برابر انحرافات و گناهان است.[۳] در آیه دیگر، خدای متعال شیوه و روش دقیق حسابرسی بندگان را این چنین متذکر شده و بیان می‌فرماید: «یا بُنَیَّ إِنَّها إِنْ تَکُ مِثْقالَ حَبَّهٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فی‏ صَخْرَهٍ أَوْ فِی السَّماواتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا[لقمان/۱۶]؛ اى پسرک من، اگر [عملِ تو] هموزن دانه خَردلى و در تخته‏ سنگى یا در آسمان ها یا در زمین باشد، خدا آن را مى‏‌آورد.»

«خردل» گیاهى است که داراى دانه‏ هاى سیاه بسیار کوچکى است که در کوچکى و حقارت ضرب المثل است.

اشاره به اینکه اعمال نیک و بد هر قدر کوچک و کم ارزش، و هر قدر مخفى و پنهان باشد، همانند خردلى که در درون سنگى در اعماق زمین، یا در گوشه‌‌اى از آسمان ها مخفى باشد، خداوند لطیف و خبیر که از تمام موجودات کوچک و بزرگ و صغیر و کبیر در سراسر عالم هستى آگاه است آن را براى حساب، و پاداش و کیفر حاضر مى‏‌کند، و چیزى در این دستگاه گم نمى‌شود! ضمیر در آنها به حسنات و سیئات و اعمال نیک و بد باز مى‏‌گردد.

پرونده سیاه و سنگین زندگی اداری بعضی افراد

با توجه به آیات تکان دهنده‌ای که خدای متعال در خصوص محاسبه و حسابرسی دقیق اعمال بندگان بیان می‌دارد، حال و روز و رفتارهای ما انسان‌ها در مسئولیت و مشاغلی که بر عهده داریم دیدنی است؛ چرا که با کمی دقت و بررسی در نوع عملکرد خود متوجه می‌شویم که هیچ توجهی به این آیات الهی نداشته و رفتار ما با هیچ قانون اخلاقی و قرآنی همخوانی ندارد. در ادامه به بعضی از رفتارهای سوء افراد در حیطه اداری اشاره می‌کنیم.

گناهان سنگین و رایج اداری:

۱- سوء استفاده نابجا و غیرقانونی و غیر شرعی از موقعیت شغلی و امکانات دولتی و بیت‌المال: بهترین مصداق این دسته افراد کسانی هستند که در سمت‌های دولتی به جای خدمتگزاری و حفظ بیت‌المال برای خود کیسه می‌دوزند و با توجیهات غیر موجه، حقوق‌های چند ده میلیونی را برای خود تجویز می‌کنند. این در حالی است که پایین‌ترین قشر جامعه برای جزئی‌ترین مایحتاج خود گرفتار و ناتوان هستند. در کتاب شریف نهج البلاغه امام علی(ع) کسانی را که با بی‌تقوایی به بیت‌المال دست درازی می‌کنند را به شتر تشبیه می‌نماید: حضرت می‌فرماید: «یَخْضَمُونَ مَالَ اللَّهِ- [خَضْمَ‏] خِضْمَهَ الْإِبِلِ نِبْتَهَ الرَّبِیع‏؛[۴] بعضی از افراد مثل شتری که به علف تازه‌ بهاری رسیده است، مال خدا و بیت المال را می‌خورند.» در زمان حال نیز عده‌ای به درست و یا غلط از روش قانونی یا غیر قانونی به بهانه واهی به خود این اجازه را می‌دهند که از بیت‌المال کشور بیشترین و غیر متعارف‌ترین حقوق را به جیب بزنند. در حالی که در همین جامعه بسیاری از افراد گرفتار مخارج سنگین و غیر قابل تحمل گرانی و تورم هستند.

۲-کم‌کاری و سستی در انجام وظایف و مسئولیت‌ها: به راستی بعضی افراد در انجام مسئولیت و وظایف محوله، مصداق بارز کم فروشان هستند، کم فروشانی که خدای متعال در توصیف آنان می‌فرماید: « وَیْلٌ لِلْمُطَفِّفینَ الَّذینَ إِذَا اکْتالُوا عَلَى النَّاسِ یَسْتَوْفُونَ وَ إِذا کالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ یُخْسِرُونَ أَ لا یَظُنُّ أُولئِکَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ؛ [مطففین/آیات۴-۱] واى بر کم‏‌فروشان! آنان که وقتى براى خود پیمانه مى‏‌کنند، حق خود را بطور کامل مى‌گیرند اما هنگامى که مى‏‌خواهند براى دیگران پیمانه یا وزن کنند، کم مى‌‌گذارند! آیا آنها گمان نمى‏‌کنند که برانگیخته مى‏‌شوند». کم نیستند صاحب منصب‌هایی که هر گاه می‌خواهند وظایف و مسئولیت‌های خویش را انجام دهند با سستی، تنبلی و بهانه تراشی به راحتی از خود سلب مسئولیت می‌کنند ولی هرگاه می‌خواهند کار دیگران را حسابرسی نمایند از کوچکترین خطا و اشتباهات نمی‌گذرند.

خدای متعال با فرا خواندن این افراد به روز قیامت، ایشان را از کم فروشی‌های مدرن باز می‌دارد. روزى که مردم از قبرها برمى‏‌خیزند، و در پیشگاه رب العالمین حاضر مى‌شوند «یَوْمَ یَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِینَ»[۵] یعنى اگر آنها قیامت را باور مى‌داشتند و مى‌دانستند حساب و کتابى در کار است، و تمام اعمالشان براى محاکمه در آن دادگاه بزرگ ثبت مى‌شود، و هر کس به اندازه سر سوزنى کار نیک و بد کرده، نتیجه آن را در آن روز عظیم مى‏‌بیند، هرگز چنین ظلم و ستم نمى‌‌‌کردند، و حقوق افراد را پایمال نمى‌ساختند.[۶]

۳-دزدی‌های مدرن و اداری: ماندن در اداره در ساعات غیر اداری و گرفتن اضافه کاری به سبب انجام ندادن کار در ساعات ادرای. بر اساس روایات اسلامی این چنین مال و دارایی دارای برکت نیست و تنها چیزی که نصیب صاحب خود می نماید آتش جهنم است. کما اینکه در کتاب کافی از امام هادی (علیه السلام)این چنین نقل شده است: «اِنَّ الحَرامَ لا یَنمى وَ اِن نَمى لا یُبارَکُ لَهُ فیهِ وَ ما اَنفَقَهُ لَم یُؤجَر عَلَیهِ وَ ما خَلَّـفَهُ کانَ زادَهُ اِلَى النّارِ؛[۷] به راستى که حرام، افزایش نمى ‏یابد و اگر افزایش یابد، برکتى ندارد و اگر انفاق شود، پاداشى ندارد و اگر بماند، توشه ‏اى به سوى آتش خواهد بود».

۴-انجام دادن کارهای شخصی و غیر مرتبط با مسئولیت و وظایف محوله: کم نیستند افرادی که در ساعت کاری به جای انجام وظایف محوله به پرداختن به کارهای شخصی همچون مطالعه خبرگزاری‌ها و چک کردن ایمیل و حساب‌های شخصی… می پردازند این در حالی است که در قبال آن ساعت کاری حقوق بیت المال را دریافت می‌نمایند. بی شک این چنین رویکرد نا درست و غیر قانونی نیز به شباهت به دزدی و کم‌کاری نیست. چرا که در قبال ساعتی که حقوق دریافت می‌کند کاری انجام نداده است.

۵-اختلاس، جعل و خیانت در امانت، رانت و ویژه خواری: وظایف و مسئولیت‌های اداری همانند امانتی در اختیار افراد قرار گرفته‌اند، لذا نباید از این موقعیت در راستای منافع شخصی و خصوصی خود از آن استفاده کرد. منصب‌ها و موقعیت‌های اداری در واقع امانت‌هایی هستند که سزاوار است به درستی از عهده آنها بر آمد. در اهمیت امانت‌داری در منابع روایی از امام علی(ع)نقل شده است: «أَربَعٌ مَن أُعطیَهُنَّ فَقَد أُعطىَ خَیرَ الدُّنیا و َالخِرَهِ صِدقُ حَدیثٍ و َأَداءُ أَمانَهٍ وَ عِفَّهُ بَطنٍ و َحُسنُ خُلقٍ؛[۸] چهار چیز است که به هر کس داده شود خیر دنیا و آخرت به او داده شده است: راستگویى، اداء امانت، حلال خورى و خوش اخلاقى».

پی‌نوشت‌ها:

[۱]. تفسیر نمونه، ج‏۲۷، ص: ۲۲۸

[۲]. تفسیر نمونه: ج‏۲۲، ص۲۱۹.

[۳]. همان: ج‏۱۴، ص۵۶۹.

[۴]. نهج البلاغه (للصبحی صالح): ص۴۹.

[۵].مطففین/۵

[۶]. همان: ج‏۱۷، ص۵۱.

[۷]. کافى(ط-الاسلامیه) ج ۵، ص ۱۲۵، ح۷.

[۸]. شرح آقا جمال خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج۲، ص۱۵۱، ح۲۱۴۲

فارس

 

برای امتیاز دادن به این مطلب اینجا کلیک کن
[کل آراء: 0 میانگین: 0]

Related Images:

Visits: 6

مرتضی - مدیر اصلی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Next Post

نبویان : حسین فریدون کاسب تحریم است

پ جولای 21 , 2016
سایت نودیها : سال گذشته و همین روزها بود که روزنامه های حامی دولت خبر از توافقی می دادند که با حضورش تمامی مشکلات کشور را حل خواهد کرد. شاه کلیدی که تمامی قفل های کشور از آب خوردن تا بی کاری جوانان را باز می کند. با این وجود […]

شاید این مطالب را دوست داشته باشی

نودیها

مجله سرگرمی نودیها

ما سعی کردیم با دیگر مجله های موجود در اینترنت کمی متفاوت باشیم اینجا اگر جستجو کنید مطالب متنوع بسیاری خواهید یافت. بیش از 16000 مطلب ...